Αποκαλύφθηκε ταφή αλόγου και σκύλου από τους αρχαιολόγους στα Τρίκαλα

Νεότερα ανασκαφικά ευρήματα έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στο νομό Τρικάλων, μεταξύ αυτών η ταφή αλόγου και σκύλου, στον κόμβο Πετροπόρου, στα ανατολικά του χωριού, σε θέση που απέδωσε κεραμική της Ύστερης Εποχής Χαλκού. Όπως αναφέρει στο Α.Μ.Π.Ε. ο Λεωνίδας Χατζηαγγελάκης, διευθυντής της ΛΔ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, η ταφή σκύλου αποτελεί γνώρισμα της περιόδου, καθώς ζώα, όπως ιπποειδή και άλλα προσφιλή ζώα στον άνθρωπο, πολλές φορές ενταφιάζονταν κοντά ή και εντός των οικισμών.

Μια από τις σημαντικότερες ενδείξεις για αυτή τη σχέση αγάπης και συντροφιάς μεταξύ των αρχαίων Ελλήνων με τους σκύλους, που διαρκεί πάνω από 3.000 χρόνια, όπως εξηγεί ο κ. Χατζηαγγελάκης, μάς δίνει και ο Όμηρος στην Οδύσσεια (ραψωδία ρ΄ 300-309), όπου περιγράφει το γνωστό και συγκινητικό περιστατικό του θανάτου του σκύλου του Οδυσσέα Άργου, τη στιγμή που αναγνωρίζει τον αφέντη του ύστερα από δέκα χρόνια απουσίας.

Πληροφορίες για ανάλογες ταφικές συνήθειες αντλούμε από τον Όμηρο και από την προετοιμασία της θυσίας τεσσάρων αλόγων και δύο σκύλων από τον Αχιλλέα για την νεκρική πυρά του ήρωα και φίλου του Πατρόκλου. Γενικότερα, η τακτική της ταφής ζώων παρατηρείται σποραδικά ήδη από τη Μέση Εποχή του Χαλκού στον ελλαδικό χώρο, ενώ διευρύνεται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού.

Ειδικότερα για τις ανασκαφικές εργασίες, οι οποίες προέκυψαν κατά τη διαπλάτυνση της Εθνικής Οδού Λάρισας - Τρικάλων, στο τμήμα Φαρκαδόνας - Μεγαλοχωρίου, ο κ. Χατζηαγγελάκης εξηγεί ότι εκεί εντοπίστηκαν και διερευνήθηκαν διεξοδικά κάποια τμήματα της εθνικής οδού, τα όποια απέδιδαν πληθώρα αρχαιολογικών ευρημάτων.

Τα αρχαία αντικείμενα αποτυπώθηκαν, καταγράφηκαν, φωτογραφήθηκαν και συντηρούνται στα εργαστήρια της Εφορείας. Η ίδια διαδικασία ακολουθείται και για τα αρχιτεκτονικά στοιχεία και τα ευρήματα που αποκαλύπτονται και σήμερα στον κόμβο Πετροπόρου, όπου η αρχαία πόλη Πέλιννα, και στο παρακείμενο Πετρωτό, στη θέση «Ασβεσταριά», όπου αποκαλύπτονται αρχιτεκτονικά λείψανα μιας εγκατάστασης Μέσης και Ύστερης (Μυκηναϊκής) Εποχής του Χαλκού.

Έτσι, προσθέτει ο ίδιος, στη χιλιομετρική θέση 43+700, αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των εκσκαφών τα πρώτα αρχαιολογικά στοιχεία στη βόρεια πλευρά της εθνικής οδού, στη θέση «Ασβεσταριά». «Οι αρχαιολογικές εργασίες έχουν φέρει στο φως αξιόλογα στοιχεία για την ανθρώπινη δραστηριότητα στην περιοχή.

Κατά τη διάρκεια της έρευνας αποκαλύφθηκαν οικιστικά κατάλοιπα, όπως τμήματα οικοδομημάτων, των οποίων οι τοίχοι είναι κατασκευασμένοι από λίθους συνταιριασμένους και προσαρμοσμένους ανάλογα με το σχήμα και το μέγεθος. Χαρακτηριστικό είναι ότι περιμετρικά των τοίχων ανευρίσκονται επιφάνειες δαπέδου από πατημένο πηλό καστανωπής απόχρωσης με πολλά λίθινα και οστέινα εργαλεία.

Ακόμη, αποκαλύπτονται στρώματα καταστροφής από αργούς ασβεστόλιθους, με τμήματα αγγείων (πίθων και άλλων οστράκων) ανάμεικτα με καμένα στοιχεία. Εκτός από τα οικιστικά κατάλοιπα ερευνήθηκαν, σύμφωνα με τον κ. Χατζηαγγελάκη, και αρκετοί τάφοι - 16 στο σύνολο. Αποκαλύφθηκαν τάφοι κιβωτιόσχημοι και λακκοειδείς, κτερισμένοι ή ακτέριστοι με τους νεκρούς να ανήκουν τόσο σε ενηλίκους όσο και σε παιδιά, με τον σκελετό σε στάση εκτεταμένη, πλην ενός λακκοειδούς τάφου, όπου ο νεκρός ήταν τοποθετημένος σε στάση συνεσταλμένη.

Σε έναν τάφο, που είναι απλός λακκοειδής, το κρανίο του νεκρού ήταν καλυμμένο από τμήμα αποθηκευτικού αγγείου που φέρει εμπίεστους κύκλους. Το τμήμα του αγγείου τοποθετήθηκε εκεί με σκοπό να καλύψει το κρανίο και βρέθηκε in situ καθώς από την μελέτη της στρωματογραφίας περιμετρικά του τάφου δεν προκύπτει κάποια διαταραχή.

Όλες οι ταφές βρέθηκαν intra muros, θεωρούνται δηλ. εντός οικισμού παρά την απουσία σαφούς οριοθέτησης της κατοικημένης περιοχής και η παρουσία των αρχιτεκτονικών καταλοίπων είναι αποσπασματική, η σωστική ανασκαφική έρευνα συνεχίζεται και τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα επεκτείνονται προς τα νότια και ανατολικά. Επίσης, εντοπίστηκαν και αποκαλύφθηκαν και 22 τάφοι λακκοειδείς και κιβωτιόσχημοι.

Κατά την διάρκεια των εκσκαφών, για την διαμόρφωση του κόμβου στον Πετρόπορο αποκαλύφθηκε ένα κτίριο σε σχήμα Π και νοτίως αυτού, στρώμα καταστροφής που σε ικανή έκταση παρατηρείται μεγάλη ποσότητα κεραμικής και πολλά ίχνη καύσης. Στα ευρήματα περιλαμβάνονται τμήματα χαρακτηριστικά της εποχής του Χαλκού, καθώς και οστέινα εργαλεία, λεπίδες οψιανού και πυριτόλιθου, χάλκινη βελόνη, υφαντικά βαρίδια και ειδώλιο γυναικείας μορφής τύπου Φ.

Αντίστοιχα, στη θέση «Ασβεσταριά» Πετρωτού καταγράφηκε πληθώρα μικρών κινητών ευρημάτων και κεραμικής. Βρέθηκαν αγγεία εισηγμένα και εγχώρια ακέραια ή τμήματα αυτών, όπως πίθων και αμφορέων, κυπέλλων, κυλίκων, φιαλών κ.λ.π.. Τα περισσότερα όστρακα που ανήκαν σε αποθηκευτικά σκεύη και αγγεία χρηστικά και ορισμένα έφεραν πλαστική διακόσμηση από αιχμηρές αποφύσεις ή ανάγλυφες ταινίες που μιμούνταν σκοινί.

Ενδεικτικά της Μυκηναϊκής εποχής είναι τα τμήματα αγγείων με αμείβοντες, με μετόπες, με κυματοειδή και ταινιωτό διάκοσμο, σχηματοποιημένα άνθη και ενάλληλα τρίγωνα. Τα αρχαιολογικά στοιχεία στις θέσεις αυτές χρονολογούνται στη Μέση και Ύστερη (Μυκηναϊκή).

Η συνέχιση της σωστικής ανασκαφικής έρευνας είναι σημαντική, καθώς στην εν λόγω θέση ενδέχεται να αποδειχθεί ότι εκεί θα μπορούσε να τοποθετηθεί η ομηρική «Οιχαλία», επισημαίνει ο κ. Χατζηαγγελάκης, προσθέτοντας πως η γειτνίαση της Οιχαλίας με την Πέλλινα φαίνεται από το γεγονός ότι ο επώνυμος ήρωας Πέλιννος αναφέρεται ως Οιχάλιος.

Ο δε Στράβων αναφέρει: «…την δε Οιχαλίαν πόλιν Ευρύτου λεγομένην εν τε τας τόποις τούτας ιστορούσι και εν Ευβοία και εν Αρκαδία", καθώς επίσης "…μίαν είναι πόλιν Ευρύτου Οιχαλιήος δήλον ούν ότι την Θετταλικήν εφ΄ ης φησιν "οι τ΄ είχον Οιχαλίην πόλιν Ευρύτου Οιχαλιήος».

«Ακόμη, η περαιτέρω έρευνα της γενικότερης περιοχής πιστεύουμε ότι θα αποδώσει σημαντικές πληροφορίες για την οικιστική δραστηριότητα, σε συνάρτηση με όλο το οικιστικό δίκτυο στην ευρύτερη περιοχή της Φαρκαδόνας κατά την Εποχή του Χαλκού», καταλήγει ο αρχαιολόγος.

Πηγή: Α.Μ.Π.Ε.

Φωτογραφία: ΑΡΧΕΙΟΥ