Στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το 2012 έως το 2015 για τον Ασπροπάρη σε Ελλάδα και Βουλγαρία καταγράφηκαν ποιοι είναι οι κίνδυνοι για την επιβίωση του και οι επιστήμονες κατέληξαν ότι οι φόλες τις οποίες τρώνε ζώα (άγρια, συντροφιάς κ.ά.), με τα πτώματα των οποίων τρέφεται στη συνέχεια αυτός ο σπάνιος και υπό εξαφάνιση γύπας (δευτερογενής δηλητηρίαση) είναι ο νούμερο ένα κίνδυνος για τη ζωή του.
9 οι πιο σοβαρές απειλές
Σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία (Ε.Ο.Ε.) αυτή η μελέτη με τίτλο «Αποτίμηση των κύριων απειλών στις περιοχές Natura 2000 για τον Ασπροπάρη (Neophron percnopterus) στη Βουλγαρία και την Ελλάδα (2012-2015)» έχει ως σκοπό την αποτίμηση των κύριων απειλών για τον Ασπροπάρη στις 27 περιοχές του Προγράμματος LIFE+ «Η επιστροφή του Ασπροπάρη» που ανήκουν στο δίκτυο NATURA 2000, καθώς και στην αξιολόγηση της επίδρασης του προγράμματος στον μετριασμό των κύριων απειλών για το είδος.
Συνολικά εντοπίστηκαν 9 απειλές ως οι πιο σημαντικές για τον Ασπροπάρη στις περιοχές του προγράμματος. Η πιο συχνή και πιο σοβαρή απειλή ήταν η παράνομη δηλητηρίαση που καταγράφηκε σε 26 από τις 27 μελετημένες περιοχές NATURA 2000 (96%).
Μερικά ζευγάρια αυτών των γυπών ζουν πια στα Βαλκάνια.
Η έλλειψη τροφής (π.χ. μείωση του αριθμού κτηνοτροφικών ζώων και κλείσιμο χωματερών) θεωρείται ως η δεύτερη πιο συχνή απειλή και καταγράφηκε σε 12 Ζώνες Ειδικής Προστασίας (44%), με την όχληση να είναι η αμέσως επόμενη, σε 10 ΖΕΠ (37%). Η απώλεια της ετερογένειας των ενδιαιτημάτων, σε 9 ΖΕΠ (33%) και οι ανεμογεννήτριες, σε 2 ΖΕΠ (7%) θεωρούνται κύριες απειλές μόνο σε περιοχές του προγράμματος στην Ελλάδα, ενώ η παράνομη θανάτωση από πυροβολισμό που καταγράφηκε σε 8 ΖΕΠ (30%) και η κλοπή στις φωλιές, σε 6 ΖΕΠ (22%) αναγνωρίστηκαν ως κύριες απειλές μόνο στη Βουλγαρία.
Κατά τη διάρκεια του προγράμματος και κυρίως στην Ελλάδα, υπήρχαν σοβαρές ενδείξεις κρουσμάτων δηλητηρίασης. Αναφέρθηκαν πέντε περιστατικά νεκρών Ασπροπάρηδων, αλλά και άλλων γυπών, όπως το Όρνιο και ο Μαυρόγυπας. Στη Βουλγαρία, το μέγεθος της απειλής αυτής δεν είναι πολύ γνωστό, αλλά θεωρείται εξίσου μεγάλο λόγω της σύγκρουσης ανθρώπου και αρπακτικών σε πολλές περιοχές όπου το είδος είναι παρών.
Αντιθέτως, στη Βουλγαρία υπάρχουν αρκετά καταγραμμένα περιστατικά κλοπής αβγών ή νεοσσών από φωλιές και παράνομης θανάτωσης από πυροβολισμό αρκετών διαφορετικών ειδών. Η έλλειψη τροφής προκαλείται είτε από τη μείωση των διαθέσιμων κτηνοτροφικών ζώων στην περιοχή ή από το κλείσιμο χωματερών.
Η όχληση προέρχεται κυρίως από τουριστικές δραστηριότητες ενώ η απώλεια της ετερογένειας των ενδιαιτημάτων προκαλείται από την επέκταση του δάσους λόγω της εγκατάλειψης των παραδοσιακών κτηνοτροφικών πρακτικών.
Από την αρχή του προγράμματος το 2012, έχουν υλοποιηθεί πολλές δράσεις για τον περιορισμό των απειλών για τον Ασπροπάρη στη Βουλγαρία και την Ελλάδα. Αρκετές από αυτές (ομάδες ανίχνευσης δηλητηριασμένων δολωμάτων με ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά στην Ελλάδα, παροχή συμπληρωματικής τροφής, ενημέρωση - ευαισθητοποίηση του κοινού κ.τ.λ.) εστιάζουν στο πρόβλημα της δηλητηρίασης.
Ο Κίκο έχει εκπαιδευτεί για να εντοπίζει δηλητηριασμένα δολώματα.
Άλλες, όπως τα εθνικά σχήματα για την παροχή συμπληρωματικής τροφής, είτε με τη λειτουργία ταΐστρων είτε με την παροχή τροφής στις φωλιές, στοχεύουν στην αύξηση της διαθεσιμότητας της τροφής και της παροχής ασφαλούς τροφής (μειώνοντας τον κίνδυνο δηλητηρίασης).
Η φύλαξη των φωλιών έχει ως στόχο την αποτροπή της όχλησης, της λαθροθηρίας και της κλοπής φωλιών, ενώ η μόνωση των επικίνδυνων γραμμών μεταφοράς ρεύματος γύρω από τις ενεργές φωλιές Ασπροπάρη μειώνει τον κίνδυνο ηλεκτροπληξίας.
Χάρη στο πρόγραμμα, ορισμένες από τις κύριες απειλές περιορίστηκαν τοπικά, αλλά οι ρίζες τους είναι τόσο βαθιές και το μέγεθος τους τόσο μεγάλο (π.χ. η δηλητηρίαση θεωρείται ακόμα η πιο σημαντική απειλή για το είδος και στις δύο χώρες) που απαιτείται μακροχρόνια προσπάθεια και αυστηρή τήρηση της νομοθεσίας για να διασφαλιστεί το μέλλον του Ασπροπάρη στα Βαλκάνια.
Διαβάστε ολόκληρη την έρευνα εδώ (που είναι διαθέσιμη μόνο στην Αγγλική Γλώσσα).
Στο Πρόγραμμα LIFE+ «Η επιστροφή του Ασπροπάρη» ενώνουν τις δυνάμεις τους τέσσερις Περιβαλλοντικές Οργανώσεις από τρεις χώρες με σκοπό τη διάσωση των τελευταίων ζευγαριών Ασπροπάρη στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία.
Το Πρόγραμμα υλοποιείται από τη Βουλγαρική Ορνιθολογική Εταιρεία (BSPB), την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, το WWF Ελλάς και τη Βρετανική Ορνιθολογική Εταιρεία (RSPB) με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη συγχρηματοδότηση του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη.
Διαβάστε επίσης:
Συμμαχία για την καταπολέμηση της φόλας (δηλητηριασμένα δολώματα) στην Ήπειρο
Δηλητηρίασαν το 1 από τα 3 εναπομείναντα ζευγάρια Ασπροπάρηδων στα Μετέωρα
Ασπροπάρης: Ένα από τα θύματα μαζικής δηλητηρίασης επέστρεψε στον τόπο του στην Καλαμπάκα!
Βλαχάβα Καλαμπάκας: Νεκρά από φόλες σε μια μέρα 10 τσοπανόσκυλα, 4 αλεπούδες, 1 κουνάβι
Ομάδα σκύλων ανιχνεύει φόλες στα Τρίκαλα
Γιάτρεψαν και απελευθέρωσαν τον Ασπροπάρη που βρέθηκε δηλητηριασμένος στην Κοζάνη
ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ: Ορεινές περιοχές του νομού Τρικάλων γεμάτες με φόλες!
Καλαμπάκα Τρικάλων: Συστηματική εξόντωση αδέσποτων και μη ζώων με φόλες
Βρήκαν φόλα κυανίου δίπλα από πτώμα δηλητηριασμένου σκύλου στην Διάβα Καλαμπάκας
Γάβρος Καλαμπάκας: Δηλητηριασμένα από φόλες 2 κουνάβια, 1 αλεπού & 1 σκύλος
1 λύκος, 1 αλεπού & 8 σκυλιά νεκρά από φόλες στο Καλοπλεύρι Καλαμπάκας
Τοποθέτησαν πομπό σε έναν από τους τελευταίους Ασπροπάρηδες των Βαλκανίων
Μαθητές διαμαρτυρήθηκαν για τις φόλες έξω από το Δημαρχείο Αλεξανδρούπολης
Οι μαθητές του Έβρου βροντοφώναξαν «ΟΧΙ ΣΤΙΣ ΦΟΛΕΣ»
Νεκρός από φόλα και σπάνιος Μαυρόγυπας στα Λουτρά Αλεξανδρούπολης
Τοξικό εντομοκτόνο σκότωσε τα πτωματοφάγα πουλιά στα στενά του Νέστου
Βοηθήστε μας να συνεχίσουμε να σας ενημερώνουμε για όσα συμβαίνουν στα ζώα στην Ελλάδα ενισχύοντας το www.zoosos.gr
