Του Ιωσήφ Μποτετζάγια*
Τον Ιούνιο του 1980, δύο κλιματιζόμενα φορτηγά έφτασαν στον δρόμο που οδηγούσε από το Παρίσι προς τις ακτές Κυανής Ακτής, κοντά στο Magny-Cours. Οι εργαζόμενοι κατέβηκαν και άρχισαν να βγάζουν πλαστικές σακούλες, και να τοποθετούν το περιεχόμενό τους κατά μήκος του δρόμου. Το περιεχόμενο ήταν σκυλιά. Ιδιόκτητα σκυλιά. 140 ιδιόκτητα σκυλιά στα οποία είχε γίνει ευθανασία γιατί οι ιδιοκτήτες τους ήθελαν να πάνε διακοπές.
Στις αρχές του μήνα το περιοδικό Paris Match, το οποίο είχε ενημερωθεί ότι καθώς πλησίαζε η έναρξη των καλοκαιρινών διακοπών, και αυτή τη χρονιά - όπως και κάθε χρόνο - το κέντρο της Εταιρίας για την Πρόληψη της Κακοποίησης των Ζώων στο Grammont de Gennevilliers, γέμιζε από ζώα που έφερναν οι ιδιοκτήτες τους, ζώα τα οποία ήταν "ανεπιθύμητα".
Το Paris Match έστειλε τους Manuel Litran (φωτογράφο) και Jean-Pierre Van Geirt να κάνουν ένα ρεπορτάζ για το γεγονός και εκεί οι δύο άνδρες έμαθαν κάτι αδιανόητο: σύμφωνα με την νομοθεσία της εποχής, αν αυτά τα ζώα δεν έβρισκαν υιοθεσία μέσα σε τρεις μέρες ευθανατώνονταν. Και τότε ήρθε στον Litran η ιδέα της φωτογραφίας: να αποθανατίσει τα νεκρά σκυλιά στο δρόμο που οδηγούσε από το Παρίσι προς τις παραλίες της Μεσογείου, για να καταγγείλει την αναισθησία των Παριζιάνων που έβαζαν τις διακοπές τους πάνω από τη ζωή των σκυλιών τους.
Ο Litran ζήτησε από το καταφύγιο των ζώων να του «παραχωρήσει» τα πτώματα των ζώων που θα ευθανατώνονταν μέσα στην επόμενη εβδομάδα, θέλοντας να έχει έναν αρκετά μεγάλο αριθμό ώστε να κάνει αίσθηση η φωτογραφία του. Μέσα σε δύο ημέρες είχε ήδη διαθέσιμα 140 πτώματα. Και έτσι στα τέλη Ιουνίου 1980 στήθηκε η φωτογράφιση.
«Ήταν καλοκαίρι και έκανε ζέστη», θυμάται o Litran «και έπρεπε να βιαστούμε γιατί τα πτώματα άρχισαν να μυρίζουν». Υπήρχαν σκυλιά όλων των ηλικιών και των μεγεθών. "Υπήρχε ένα σκυλί που φορούσε ακόμα το λουρί του. Το έβαλα στο κέντρο για να δείξω ότι οι άνθρωποι είναι μπάσταρδοι".
Το ρεπορτάζ εμφανίστηκε στο τεύχος 1625 του Paris Match, στις 18 Ιουλίου 1980 - και έκανε πάταγο. Η Μπριζίτ Μπαρντώ πλήρωσε για την αναπαραγωγή και την προβολή της φωτογραφίας στους σταθμούς του παριζιάνικου μετρό ενώ πολλοί Γάλλοι οι οποίοι πίστευαν ότι τα ζώα φιλοξενούνταν εφ όρου ζωής σε αυτά τα κέντρα σοκαρίστηκαν όταν έμαθαν ότι τα σκυλιά ήταν ουσιαστικά μελλοθάνατοι με 48 ώρες ζωής.
Την ίδια χρονιά ο νόμος άλλαξε και έπαψε πια να είναι υποχρεωτική η ευθανασία των εγκαταλειμμένων ζώων. Σήμερα η εγκατάλειψη κατοικίδιου τιμωρείται από τη Γαλλική νομοθεσία με 2 έτη φυλάκιση και 30.000 ευρώ πρόστιμο. Παρόλα αυτά περίπου 100.000 με 200.000 κατοικίδια εγκαταλείπονται κάθε χρόνο στη Γαλλία, με το 60% των περιπτώσεων να συμβαίνει την καλοκαιρινή περίοδο.
Φωτογραφία: Manuel Litran/Paris Match, 1980
*Ο Ιωσήφ Μποτετσάγιας είναι καθηγητής στο Τμήμα Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, πρόεδρος του Συλλόγου Μέριμνας Απροστάτευτων Ζώων «Η ΚΙΒΩΤΟΣ Μυτιλήνης», συγγραφέας του βιβλίου «Η ανθρώπινη ιστορία των σκύλων» και διαχειριστής της ομώνυμης σελίδας στο facebook όπου και δημοσιεύτηκε αρχικά το κείμενο.
Βοηθήστε μας να συνεχίσουμε να σας ενημερώνουμε για όσα συμβαίνουν στα ζώα στην Ελλάδα ενισχύοντας το www.zoosos.gr