Με μια μακροσκελή επιστολή του προς τον πρύτανη του Δημοκρίτειου Πανεπιστήμιου Θράκης ο Αντώνης Λιάπης, ιδρυτικό μέλος του Φιλοζωικού Περιβαλλοντικού Σωματείου «Λάιμα», επισημαίνει τα όσα υπερβολικά έγιναν, γίνονται και γράφονται μετά το περιστατικό με σκύλο που δάγκωσε φοιτήτρια γεγονός το οποίο οδήγησε στην αναστολή λειτουργίας του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας, μια απόφαση επιεικώς απαράδεκτη.
Ο κ. Λιάπης εξηγεί αναλυτικά πως δεν απαγορεύεται να ζουν αδέσποτα στην τεράστια έκταση της Πανεπιστημιούπολης, τονίζει τις ευθύνες των ανθρώπων για τον πληθυσμό των σκυλιών σε όλα τα πέριξ χωριά και αναρωτιέται τι απέγιναν αυτά τα δύο σκυλιά, που χαρακτηρίστηκαν επιθετικά, αφού ο Δήμος Ιάσμου δεν έχει Δημοτικό Κυνοκομείο και τον εγκλεισμό τους δεν αποφάσισε η αρμόδια Πενταμελής Επιτροπή. Δεν ξέρουμε ούτε που τα ζώα βρίσκονται ούτε αν ζουν.
Δυστυχώς και σε αυτή την περίπτωση με φωτογραφίες αρχείου τα σκυλιά παρουσιάζονται ως τέρατα και οι υπεύθυνοι της Πανεπιστημιούπολης δεν δίνουν καν τη δυνατότητα σε αυτούς που προθυμοποιούνται να βοηθήσουν, τελικά να το πράξουν ώστε να είναι ομαλή η συμβίωση, οι άνθρωποι να μη φοβούνται τα ζώα και τα σκυλιά να μην στοχοποιούνται με τρομολαγνικά άρθρα με στόχο μερικά κλικ.
Άλλωστε σωστά ο κ. Λιάπης τονίζει ότι «Η περισυλλογή των αδέσποτων, ως μέσο επίλυσης του προβλήματος, είναι μια ελκυστική, αλλά βραχύβια αυταπάτη».
Για να διαπιστώσετε τι κάνουν οι άνθρωποι στα ζώα τόσο στην Κομοτηνή, όσο και στον νομό Ροδόπη ρίξτε μια ματιά στο αρχείο μας.
Η επιστολή
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΠΡΥΤΑΝΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΡΑΚΗΣ, ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ, ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΔΑΓΚΩΜΑ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑΣ ΑΠΟ ΑΔΕΣΠΟΤΟ ΣΚΥΛΙ!
Κομοτηνή 12/1/2023
Αξιότιμε κύριε Πρύτανη,
Με αφορμή την –μη ομόφωνη- απόφαση για την αναστολή λειτουργίας του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας, θα ήθελα να σας εκφράσω τις προσωπικές μου απόψεις και σκέψεις.
Η παρουσία των αδέσποτων σκύλων εντός της Πανεπιστημιούπολης είναι απολύτως νόμιμη. Ο ισχύων νόμος 4830/21 (άρθρο 10, παρ. 5, υποπ. βαε’), ουδόλως απαγορεύει τη διαβίωση ή την επανένταξη δεσποζόμενων ζώων σε Πανεπιστημιουπόλεις. Βάσει του παραπάνω νόμου, θεμελιώδες κριτήριο επανένταξης αδεσπότων σκύλων από τους δήμους είναι η πυκνότητα του πληθυσμού τους (νόμος 4830/21, άρθρο 45, παρ. 5). Σε καμία περίπτωση η τεράστια έκταση της Πανεπιστημιούπολης, αναλογικά προς τον ελάχιστο αριθμό των αδεσπότων, δεν μπορεί να θεωρηθεί απαγορευτική ή παραβιάζουσα οποιαδήποτε ισορροπία.
Η όποια πρωτοβουλία για την απομάκρυνσή τους είναι παράνομη, αλλά, κυρίως, όταν αφορά ακαδημαϊκό ίδρυμα, εκδηλωτική παρωχημένων θεωρήσεων ή στερεοτύπων, που οι σύγχρονες κοινωνικές θεωρίες και αντιλήψεις απορρίπτουν, καθώς δέχονται, ότι ηθικά, η ζωή των ζώων είναι εξίσου σημαντική με αυτή των ανθρώπων.
Περιμετρικά της Πανεπιστημιούπολης, σε ελάχιστη απόσταση, διατάσσονται οικισμοί που βρίθουν κυριολεκτικά από αδέσποτα: Ρίζωμα, Θάμνα, Ασώματοι, Αγίασμα, Δύμη και ιδιαίτερα ο συνοικισμός του Ηφαίστου. Μάλιστα, ο αριθμός τους σε κάθε ένα χωριό ξεχωριστά, υπερβαίνει κατά πολύ το σύνολο των 30 έως 35 αδεσπότων της Πανεπιστημιούπολης. Ποιος εχέφρων, ακαδημαϊκός ή μη, πιστεύει ότι στο κέντρο αυτού του περιβάλλοντος χώρου, η Πανεπιστημιούπολη θα παραμείνει «καθαρή» και «αμόλυντη» νησίδα από τα δαιμονοποιημένα αδέσποτα; Επιδίωξη απολύτως ουτοπική!
Πόσα αδέσποτα σκυλιά αντιστοιχούν ανά 100 τ.μ. σε κάθε ένα από τα παραπάνω πυκνοδομημένα χωριά, σε σχέση με το εμβαδό των 3.000 στρεμμάτων, της Πανεπιστημιούπολης; Η σύγκριση είναι «καταθλιπτική» και εξόχως άδικη για τα ίδια τα χωριά. Το «κοινωνικό βάρος» που επωμίζονται είναι τεράστιο. Με ποια κριτήρια, σε μια δίκαιη κοινωνία, θα χαράξουμε διαχωριστικές γραμμές, θα υψώσουμε «τείχη» (συμβολικά και ουσιαστικά) αδιαφορώντας για το τι γίνεται δίπλα μας και απαιτώντας να σηκώνουν το βάρος μόνο οι «άλλοι» αλλά, όχι και εμείς;
Στα παραπάνω χωριά λειτουργούν δημοτικά σχολεία, νηπιαγωγεία, υπάρχουν μικροί μαθητές, και σημειώνονται –στατιστικώς αναπόφευκτα- και δαγκώματα. Δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό των διευθυντών η ιδέα να κλείσουν τα σχολεία, για να υπερασπιστούν την ασφάλεια μαθητών και διδασκόντων. Μέσα στο προαύλιό τους κυκλοφορούν αδέσποτα (αν και ο παραπάνω νόμος το απαγορεύει), εξοικειωμένα με μικρούς και μεγάλους όπου δέχονται τις περιποιήσεις και την τροφή που τους παρέχουν.
Οι ανθρώπινες κοινωνίες συμβιώνουν με τα σκυλιά τουλάχιστον για δέκα χιλιάδες χρόνια. Δεν αποτελεί ιστορικό ή κοινωνικό παράδοξο η περίπτωση της πανεπιστημιακής κοινότητας και ειδικότερα του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας. Σημειώνω, όμως, εμφατικά ότι, η ποιότητα της αλληλεπίδρασης είναι ετεροβαρής. Διαμορφώνεται σε μεγαλύτερο βαθμό από τη συμπεριφορά των ελλόγων ανθρωπίνων όντων απέναντι στα αδέσποτα, και όχι το αντίθετο. Τα τελευταία, αντιδρούν σε αντιστοιχία με το περιεχόμενο (θετικό ή αρνητικό) των ερεθισμάτων που δέχονται από το ανθρώπινο περιβάλλον τους.
Από όσο μπορώ να γνωρίζω σε όλες τις Πανεπιστημιουπόλεις της Ελλάδας, υπάρχουν αδέσποτα και σε κάποιες οι πανεπιστημιακές διοικήσεις σε συνεργασία με εθελοντές φοιτητές τα φροντίζουν από κάθε άποψη. Στο Ηράκλειο της Κρήτης, για παράδειγμα, στον χώρο της Πανεπιστημιούπολης (ΕΛ.ΜΕ.ΠΑ.), έχουν δημιουργηθεί καλαίσθητα μόνιμα καταλύματα για να στεγαστούν και να προφυλαχθούν τα αδέσποτα. Όπως με διαβεβαίωσαν Κομοτηναίοι φοιτητές, δεν είναι λίγες οι φορές που μπαίνουν και μέσα στις αίθουσες διδασκαλίας, δίνοντας μια πολύ διαφορετική νότα στο χώρο.
Στη διάρκεια των σπουδών μου στην Αθήνα, τα αδέσποτα της εποχής εκείνης έβρισκαν φιλόξενο καταφύγιο, στον προαύλιο χώρο του Πανεπιστημίου, επί της Λεωφόρου Συγγρού, και στις πολύ κρύες ημέρες του χειμώνα στους διαδρόμους και μέσα στις αίθουσες διδασκαλίας. Οι, πανελλήνιας εμβέλειας, εξέχοντες πανεπιστημιακοί καθηγητές που μας δίδαξαν (θα αδικήσω πολλούς, εάν αναφέρω μόνο μερικούς) ουδέποτε εξέφρασαν ανακλαστικά εχθρικά προς τα ζώα και ούτε προσχώρησαν σε μια ακραιφνώς ανθρωποκεντρική στάση. Έτσι, χωρίς να πουν λέξη, και μόνο με την ίδια τους τη συμπεριφορά, μας δίδαξαν την ύψιστη αρετή της ανοχής και του σεβασμού όλων των μη ανθρώπινων πλασμάτων.
Θυμάμαι ακόμη ότι ο χώρος έξω από το κυλικείο ήταν ο αγαπημένος τους. Πολλά προϊόντα, πριν καταναλωθούν από τους φοιτητές, κατέληγαν στα νηστικά αυτά πλάσματα. Σπανίως, σημειώθηκαν περιστατικά δαγκωμάτων- κάτω από ειδικές συνθήκες- αλλά αυτό δεν ενοχοποιούσε συνολικά τα δυστυχή και πεινασμένα αδέσποτα, δεν προκαλούσε υστερικές αντιδράσεις, αλλά ούτε και άλλαζε στο παραμικρό τη συμπεριφορά των φοιτητών, ακόμα και αυτών που είχαν δεχθεί επιθετική συμπεριφορά. Οι ποικίλοι κίνδυνοι που διατρέχαμε ως φοιτητές από το εξωτερικό περιβάλλον (εγκληματικότητα, ναρκωτικά κ.ά.), ήταν ασύγκριτα μεγαλύτεροι.
Η γνωριμία μου, με τον Πρόεδρο του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας κ. Γρηγόρη Παπαγιάννη, έχει πιστεύω –αμοιβαίως- φιλικά χαρακτηριστικά, τα οποία ελπίζω ότι θα διατηρηθούν και μετά από την διατύπωση των δικών μου απόψεων. Η εκτίμησή μου προς το πρόσωπό του είναι δεδομένη, ανεξαρτήτως των ισχυρών αντιρρήσεών μου σε επιμέρους χειρισμούς του. Άλλωστε, το Πανεπιστήμιο είναι ένα δημοκρατικός χώρος όπου ο διάλογος λύνει τις αντιθέσεις, προάγει την αλήθεια, και εν τέλει συμβάλλει στην εδραίωση της δικαιοσύνης. Μοναδικός στόχος είναι η υπεράσπιση των αδέσποτων σκυλιών, όπως οι ηθικές αξίες και το νομικό πλαίσιο επιβάλουν, και όχι οποιασδήποτε μορφής αντιπαράθεση.
Κατά καιρούς, ο κ. Παπαγιάννης μου είχε εκφράσει παράπονα, για συγκεκριμένο επιθετικό σκυλί (νομίζω ότι του είχαν δώσει και όνομα, το οποίο δεν θυμάμαι), στο χώρο του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας. Μάλιστα, μου ανέφερε ότι ο συγκεκριμένος σκύλος πέραν της γενικότερης επιθετικότητάς του, είχε προσωπική «προτίμηση» στον ίδιο. Μόλις τον έβλεπε, εξαγριωνόταν. Όπως και στον Τύπο έχει δηλώσει «Πρόσφατα γι’ αυτόν τον λόγο αναγκάστηκα να βγω από το γραφείο μου από το παράθυρο» ή «Μένουμε ώρες ολόκληρες στα αυτοκίνητά μας»! Προφανώς, είναι συζητήσιμος ο πιθανός βαθμός υπερβολής τέτοιων δηλώσεων!
Εξ όσων ο ίδιος καταμαρτυρεί, έχει μια ιδιοτύπως αρνητική σχέση και με τα αδέσποτα της πόλης της Κομοτηνής, για τα οποία διαμαρτύρεται ότι εκδηλώνουν απέναντί του επιθετική συμπεριφορά και ότι φοβάται να κυκλοφορήσει με ποδήλατο.
Σκέφτηκα ότι η περίπτωση του κ. Παπαγιάννη είναι ιδιαίτερη, με την έννοια ότι είναι ίσως ο μοναδικός πανεπιστημιακός στον οποίο επιτίθενται τα αδέσποτα, με όποιο μέσο και αν επιλέξει να μετακινηθεί: αυτοκίνητο, ποδήλατο ή με τα πόδια. Κάτι δυσεξήγητο συμβαίνει.
Με την εμπειρία που διαθέτω από την ενασχόλησή μου με τα αδέσποτα, του έδωσα πολύ συγκεκριμένες και ταυτόχρονα απλούστατες συμβουλές για να επιλύσει το πρόβλημα.
Όταν προ διμήνου περίπου συναντηθήκαμε τυχαία, ρώτησα -με ειλικρινές ενδιαφέρον, εάν είχε εφαρμόσει όσα είχα προτείνει. Δεν έλαβα σαφή απάντηση και με μεγάλη μου λύπη, αλλά και δικαιολογημένη απορία, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι δεν έκανε κάτι προς αυτή την κατεύθυνση. Θέλοντας να τον βοηθήσω πραγματικά, προχώρησα ακόμη παραπέρα και του είχα προτείνει να επισκεφθούμε από κοινού το συγκεκριμένο σημείο στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας για να βοηθήσω στην επίλυση του προβλήματος. Δυστυχώς, δεν έλαβα ποτέ κάποια απόκριση.
Όταν τον Δεκέμβριο, πληροφορήθηκα το λυπηρό περιστατικό της επιθέσεως σκύλου σε φοιτήτρια, ανέσυρα τις όποιες απωθημένες σκέψεις μου και αναρωτήθηκα κατά πόσο θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί το δάγκωμα της φοιτήτριας, εάν είχαμε συνεργαστεί εγκαίρως. Μάλιστα, του είχα αναφέρει ότι θα μπορούσαμε να ζητήσουμε και τη γνώμη εκπαιδευτή σκύλων. Ο νόμος 4830/21, στην προσπάθειά του να επιλύσει προβλήματα «επιθετικών» σκυλιών, προβλέπει σαφέστατα στο άρθρο 10, παρ. 10 « Σε περίπτωση επιθετικού ζώου, του οποίου η επιθετικότητα δεν οφείλεται σε παθολογικά αίτια, ο δήμος μπορεί να ζητήσει τη γνώμη επαγγελματία εκπαιδευτή σκύλων». Ούτε γνωρίζουμε εάν το σκυλί έπασχε από παθολογικά αίτια, τα οποία πιθανώς προκαλούσαν επιθετικότητα, ούτε ζητήσαμε τη συνδρομή ειδικού, όπως είχα σκοπό να πράξω, εάν είχα κληθεί.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση ούτε ο Δήμος Ιάσμου εφάρμοσε το νόμο, αφού υπό το βάρος της αρνητικής δημοσιότητας και της διόγκωσης του περιστατικού από τα μέσα ενημέρωσης, έσπευσε άρον άρον να συλλάβει τον «ένοχο» (τελικά συνελήφθησαν δύο σκύλοι, την τύχη των οποίων αγνοώ!). Οι διαδικασίες που προβλέπονται (απόφαση Πενταμελούς Επιτροπής κ.ά.) δεν εφαρμόσθηκαν από τον δήμο. Η σύλληψη των ζώων, με τον τρόπο που έγινε, είναι από κάθε άποψη, παράνομη.
Εκείνο δε που στάθηκε αφορμή να διατυπώσω αυτές τις σκέψεις μου, ήταν η πρωτοφανής αντίδραση με τη μορφή της αναστολής λειτουργίας του Τμήματος, τη στιγμή που έχει προηγηθεί μια μακράς διαρκείας δυσεξήγητη αδράνεια, για την απλή και αποτελεσματική λύση του προβλήματος, στη βάση των προτάσεών μου.
Είναι πιο βολικό να διαμαρτυρόμαστε από το να αναλάβουμε αποτελεσματική δράση για την αντιμετώπιση του προβλήματος; Οι καταγγελίες ως άλλοθι απραξίας;
Ο Πρόεδρος του Τμήματος με αφορμή το οδυνηρό περιστατικό του δαγκώματος της φοιτήτριας, διεύρυνε –ατυχώς κατά την άποψή μου- την εμβέλεια της αντίδρασής του, μεταφέροντάς την έξω από τα όρια της πανεπιστημιακής κοινότητας, με δηλώσεις του σε μέσα ενημέρωσης, πυροδοτώντας -ίσως ακουσίως- αδηφάγες δημοσιογραφικές υπερβολές, βλάπτοντας όχι μόνο τις εργώδεις προσπάθειες που καταβάλουμε για να βελτιώσουμε και να θέσουμε σε σωστές βάσεις τις σχέσεις των τοπικών κοινωνιών με τα δύστυχα αδέσποτα, αλλά και την εικόνα του ιδίου του Πανεπιστημίου. Η ακαδημαϊκή ιδιότητα στην αντίληψη της κοινωνίας συνδέεται με τη νηφαλιότητα και την ορθολογική συμπεριφορά.
Σαφώς διατυπωμένες ή υπονοούμενες γενικεύσεις του τύπου αδέσποτα «εν συνόλω» και όχι το «συγκεκριμένο» επιθετικό, υπονομεύουν την επίλυση του προβλήματος, αφού το επενδύουν με φοβικά σύνδρομα και καλλιεργούν κλίμα αντιπαράθεσης του αμυνόμενου ανθρώπου (ως έκφραση του καλού) προς τα επιτιθέμενα ζώα (ως έκφραση του κακού). Στοχεύει και ενεργοποιεί βαθύτερες πτυχές του πρωτόγονου ανθρώπινου υποσυνείδητου, που όλοι κουβαλάμε μέσα μας.
Οι γενικεύσεις είναι απαράδεκτες και στην ίδια την επιστήμη. Σκέψη που γενικεύει, ολισθαίνει πολύ εύκολα στο σφάλμα και την μη παραδοχή του, που εντέλει συνιστά ανηθικότητα.
Ελάχιστα δείγματα ακατάσχετης ρητορικής μίσους, σε εφημερίδες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά τις δηλώσεις του Προέδρου: άρθρο ηλεκτρονικής εφημερίδας, όπου φιλοξενήθηκαν οι δηλώσεις του κ. Προέδρου (Gr Times 22/12/2022, ρεπορτάζ Θωμά Καλέση), πλαισιώθηκε -προφανώς για να εναρμονιστεί με το πνεύμα των δηλώσεων, με τρομακτική φωτογραφία που εστιάζει στους κυνόδοντες ενός μεγαλόσωμου βλοσυρού/επιτιθέμενου σκύλου, ο οποίος πράγματι μπορεί να προκαλέσει αισθήματα φόβου σε οποιονδήποτε. Μάλιστα, πάνω από την φωτογραφία, εικονίζεται η πρόσοψη του κτηρίου της Πρυτανείας (σας την επισυνάπτω), δημιουργώντας την εντύπωση ότι μέσα στο χώρο της Πανεπιστημιούπολης κυκλοφορούν τέτοια αιμοβόρα αδέσποτα, έτοιμα να κατασπαράξουν φοιτητές! Άλλο σχόλιο σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης για το συγκεκριμένο περιστατικό (κάτω από τις δηλώσεις του κ. Προέδρου):«Το σκυλί ξέσκισε την κοπέλα»!
Αναφύεται το ερώτημα, εάν, τελικά, η ένταση της αντίδρασης με τη μορφή της αναστολής λειτουργίας του Τμήματος, αντικατοπτρίζει περισσότερο αρνητικές προσωπικές απόψεις για τα αδέσποτα, παρά το αναμενόμενο και επιβεβλημένο ενδιαφέρον - από οποιονδήποτε Πρόεδρο Τμήματος- για την ασφάλεια φοιτητών και προσωπικού.
Σε κάθε περίπτωση, το «αίτημα» για περισυλλογή και εγκλεισμό του συνόλου των αδεσπότων σε κυνοκομεία, εκτός από παράνομο και ανήθικο είναι και ανεδαφικό. Το πρόβλημα, όπως τόσο ρηχά περιγράφεται, δεν είναι η έλλειψη κυνοκομείου στο Δήμο Ιάσμου (όπου θα έπρεπε να υπάρχει), αλλά η ίδια η κοινωνία που συνεχίζει να τροφοδοτεί αδιαλείπτως με στρατιές αδεσπότων κάθε γωνιά της Κομοτηνής και της υπαίθρου. Το πρόβλημα είναι οι ίδιοι οι θεσμοί, οι δήμοι, η αστυνομία κ.ά. οι οποίοι με προσχηματικές δικαιολογίες δεν προβαίνουν σε ελέγχους για διαπίστωση ηλεκτρονικών σημάνσεων (τσιπ), στειρώσεων κ.ά.
Εάν δεν αντιμετωπισθούν τα γενεσιουργά αίτια, κάθε χρόνο θα πρέπει οι δήμοι να κατασκευάζουν και ένα νέο κυνοκομείο. Η περισυλλογή των αδέσπο-των, ως μέσο επίλυσης του προβλήματος, είναι μια ελκυστική, αλλά βραχύβια αυταπάτη, αφού σε λίγο καιρό νέα αδέσποτα θα καταλάβουν την θέση των παλαιοτέρων! Αντί να στοχοποιούνται οι πραγματικοί ένοχοι, στοχοποιούνται τα αδέσποτα. Και όπως θα έλεγε ο Αίσωπος, αντί να χτυπάμε τον γάιδαρο, χτυπάμε το σαμάρι!
Οι αυταρχικές λογικές θα έπρεπε να θεωρούνται ξένες προς το ανθρώπινο πνεύμα και με κανένα τρόπο να βρίσκουν πεδίο εφαρμογής και δημοκρατικής αποδοχής. Διατυπώνονται, όμως, δυστυχώς, αβίαστα και -ανάλογα με την ηθική ωριμότητα του κοινωνικού συνόλου, τυγχάνουν, ενίοτε, υψηλών ποσοστών αποδοχής όταν στρέφονται κατά των νέων παριών της κοινωνίας μας, των αδέσποτων σκύλων.
Δεν είναι μόνο ο δημόσιος λόγος που διατυπώνεται και βρίθει από υπολείμματα αντιλήψεων του παρελθόντος, αλλά και οι συμπεριφορές μας απέναντι στα ζώα, όσο κι αν προτάσσουμε την ανθρώπινη ασφάλεια και την απρόσκοπτη λειτουργία των θεσμών. Πάντα, ανάλογα με τις φιλοσοφικές, θρησκευτικές ή πολιτικές μας πεποιθήσεις βρισκόμαστε εμπρός σε ένα τεράστιο φάσμα επιλογών, από όπου καλούμαστε να επιλέξουμε αυτήν που ταιριάζει στην ατομική μας ψυχοσύνθεση και στο βαθύτερο εγώ μας. Ενέργειες, όμως, που απηχούν παρωχημένες αντιλήψεις, μας απομακρύνουν από το ενδεχόμενο να μάθουμε κάτι από τα πλάσματα αυτά, τα οποία απορρίψαμε στην κατηγορία των κατώτερων όντων. Είναι βέβαιο ότι, στα σκυλιά υπάρχουν περισσότερα πράγματα να θαυμάσουμε παρά να περιφρονήσουμε.
Και, φυσικά, η πεποίθηση ότι η κατοχή σκύλου στο σπίτι μας αποτελεί από μόνη της επαρκή ένδειξη υγιούς φιλοζωίας είναι απολύτως λανθασμένη, για λόγους που η οικονομία χώρου δεν επιτρέπει να αναπτύξω.
Η αρετή και η ενσυναίσθηση είναι τα προαπαιτούμενα για να προσλάβουμε τα πλάσματα αυτά όχι ως ζώντα αντικείμενα ή ως ενοχλητικές σκιές πάνω στη γη, τις οποίες –απλώς- ανεχόμαστε, μέχρι την ημέρα που θα ξεσηκώσουν την αχαλιναγώγητη αντίδρασή μας, μετά από κάποιο –επιθετικό ή αμυντικό- δάγκωμα.
Αξιότιμε κύριε Πρύτανη,
Θέτω εις γνώσιν σας το γεγονός ότι μετά τον σάλο που προεκλήθη από την αναστολή λειτουργίας του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας, με ιδίαν πρωτοβουλίαν (εφόσον δεν προσεκλήθην ποτέ), επισκέφθηκα την γειτνιάζουσα προς την μόνιμη κατοικία μου, Πανεπιστημιούπολη και, ειδικώς, τις περιοχές όπου διαβιούν οι θρυλούμενοι «σαρκοβόροι» κύνες, οι οποίοι, σύμφωνα με σχολιαστές του διαδικτύου … ξεσκίζουν φοιτήτριες! Σας διαβεβαιώ πανηγυρικά ότι εξήλθα σώος και … αρτιμελής χωρίς να απαιτηθεί να τελέσω τον (μη καταγε-γραμμένο εισέτι από την ελληνική μυθολογία) 13ο άθλο του Ηρακλέους!
Αντιθέτως, συνάντησα πλάσματα που ικέτευαν για τροφή, διότι το Πανεπιστήμιο λόγω εορτών είχε κλείσει και αφού ανταποκρίθηκα ασμένως στα μη λεκτικά μηνύματα που εξέπεμπαν τα μάτια και οι κουνιστές ουρές τους, η μόνη απώλεια που κατέγραψα ήταν το κόστος για τα ενδύματά μου που έπρεπε να σταλούν στο στεγνο-καθαριστήριο, καθώς η ανυπόκριτη χαρά τους εκδηλώθηκε με ασυγκράτητα χοροπηδητά επάνω μου και με αρκετά υγρά από τους πανηγυρίζοντες σιαλογόνους αδένες τους!
Θλίβομαι, πραγματικά, διότι εάν είχα προσκληθεί εγκαίρως στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας, πιθανόν ο παραβατικός ταραξίας σκύλος –ο οποίος αναστάτωσε την πανεπιστημιακή κοινότητα και τα όποια «σκυλοφοβικά» μέσα ενημέρωσης -να είχε επανέλθει στην κανονικότητα και την ευπρεπή συμπεριφορά και να είχε σταματήσει να εκδηλώνει τα απωθημένα συναισθήματά του κατά των εκπροσώπων του ανθρωπίνου είδους, στο συγκεκριμένο Τμήμα.
Από πρόχειρη έρευνα που πραγματοποίησα, διαπίστωσα ότι η συντριπτική πλειονότητα των φοιτητών στην Πανεπιστημιούπολη διάκειται φιλικά απέναντι στα αδέσποτα και γι’ αυτό είναι εξόχως κοινωνικοποιημένα και η μόνη απαίτησή τους είναι η τροφή, οι λιχουδιές και τα χάδια. Κάποια, έχουν νονούς φοιτητές, οι οποίοι τους έχουν δώσει ονόματα, γεγονός που υποδηλώνει και το βαθμό της μεταξύ τους εξοικείωσης. Άλλωστε, αν δεν τα επιδαψίλευαν με τρυφερότητα και τροφές δεν θα μπορούσαν να επιβιώσουν. Ούτε φυσικά μπορούμε να απαγορέψουμε στους φοιτητές να εκφράζουν τα υπέροχα συναισθήματά τους απέναντι στα ζώα.
Σκέφτομαι ότι τα αδέσποτα είναι οι μόνιμοι κάτοικοι της Πανεπιστημιούπολης, μέρα και νύχτα. Όλοι οι άλλοι είναι επισκέπτες λίγων ή περισσοτέρων ωρών. Άλλωστε, κάποια έχουν γεννηθεί εκεί και κάποια έχουν περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μέσα σε αυτήν. Είναι το σπίτι τους, το φυσικό τους περιβάλλον.
Και μια άλλη πτυχή, η οποία πιθανόν μας διαφεύγει: τα αδέσποτα, αποτελούν τους ακοίμητους φρουρούς της πανεπιστημιακής περιουσίας και των πάσης φύσεως εγκαταστάσεων, ειδικά τις νυκτερινές ώρες. Αποτελούν αποτρε-πτικό παράγοντα για εισβολείς που θα σχεδίαζαν ανορθόδοξη πρόσβαση από την περιμετρική περίφραξη. Ακολουθώντας το ένστικτό τους είναι σκύλοι «εργασίας» οι οποίοι συνεπικουρούν με αδιαμφισβήτητη αποτελεσματικότητα, «αμισθί», το έργο της ιδιωτικής εταιρείας φύλαξης.
Κλείνοντας, σας παρακαλώ να αναλογισθείτε εάν πράγματι η απλή απομάκρυνση ενός ή δύο σκύλων, έπρεπε να πραγματοποιηθεί με αυτό τον ακραίο και πομπώδη τρόπο. Πιστεύω ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας πασιφανούς πα-ραβίασης, της γνωστής σε πολλούς κλάδους του δικαίου, αρχής της αναλογικό-τητας.
Μπορεί ο εν λόγω χειρισμός να χάρισε πρόσκαιρη δημοσιότητα στους πρωταγωνιστές του, δίποδους ή τετράποδους, όμως μεσοπρόθεσμα, πιστεύω, έβλαψε την εικόνα του Πανεπιστημίου στο σύνολό του.
Η λογική της δαιμονοποίησης των αδέσποτων δεν έφερε τα αποτελέσματα που ήλπιζαν όσοι κατέφυγαν κατά καιρούς σε αυτήν. Βλέπουν το δέντρο και όχι το δάσος.
Αναρωτιέμαι, ποια είναι η τύχη των δύο σκυλιών που περισυνελέγησαν; Γνωρίζουμε ότι ο Δήμος Ιάσμου δεν διαθέτει κυνοκομείο. Τι απέγιναν; Πού βρίσκονται αυτή τη στιγμή; Είναι ζωντανά; Θα έπρεπε ηθικά να ενδιαφερθούμε; Ή μήπως να καταφύγουμε στη σωσίβια λέμβο του νόμου, βάσει του οποίου οι δήμοι είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι για τη διαχείριση των αδεσπότων; Φέρουμε ποσοστό ηθικής ευθύνης για τις συνέπειες που μπορεί να επιφέρει στη ζωή δύο συναισθανόμενων πλασμάτων η άκριτη αντίδρασή μας; Στην ύστερη φάση των εξελίξεων που προκαλέσαμε αποκλειστικά εμείς (κλείσιμο του Τμήματος), αντι-στράφηκαν οδυνηρά οι ρόλοι και ο αρχικός θύτης (το σκυλί) έχει μετατραπεί κυριολεκτικά σε θύμα!
Θέλω να σας δηλώσω ότι, τόσο εγώ προσωπικά όσο και το Φιλοζωϊκό Περιβαλλοντικό Σωματείο «Λάιμα», του οποίου είμαι ιδρυτικό στέλεχος, θα σταθούμε απέναντι σε κάθε αυταρχική πρόταση, για συγκέντρωση των αδεσπότων και εγκλεισμό τους στα ήδη στενάζοντα από υπερπληθυσμό κυνοκομεία/κολαστήρια. Είναι ανήθικη, άδικη, ντροπιαστική και κυρίως παράνομη. Όσοι διατυπώνουν τέτοιες προτάσεις, είναι φανερό ότι έχουν πλήρη άγνοια του νόμου και πρεσβεύουν απόψεις που είναι αντίθετες με αυτόν.
Επιφυλασσόμεθα για κάθε νόμιμο μέσο.
Θα υποστήριζα την όποια διαμαρτυρία θα είχε εκδηλωθεί για έναν πραγματικό κίνδυνο, αυτόν της μη τήρησης του ορίου ταχύτητας στον δρόμο μπροστά από την Πανεπιστημιούπολη, όπου οι διερχόμενοι οδηγοί αναπτύσσουν υπερδιπλάσιες ταχύτητες του ανωτάτου επιτρεπτού (60 χλμ), και θέτουν σε καθημερινό κίνδυνο τις ζωές –και- των φοιτητών του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας. Αυτός είναι ένας τεράστιος κίνδυνος και ευελπιστώ ότι θα εκδηλωθεί κάποια αντίδραση ανάλογης «ευαισθησίας».
Κύριε Πρύτανη,
Η σχέση μου με την Πανεπιστημιούπολη της Κομοτηνής δεν είναι ουδέτερη συναισθηματικά. Ο πατέρας μου (Κωνσταντίνος Λιάπης 1937-2016), ήταν ίσως ο πρώτος, που συνεισέφερε προθύμως 45 στρέμματα ευφορότατης γης (ουσιαστικά επρόκειτο για εκούσια απομείωση της προσωπικής του περιουσίας) έναντι ευτελεστάτης αποζημιώσεως και εν μέσω σφοδροτάτων αντιδράσεων των αγροτών της εποχής εκείνης, για να δημιουργηθεί η σημερινή Πανεπιστημιούπολη του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. Και στη συνέχεια, ως εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Κομοτηναίων (1975), παρά το γεγονός ότι δεν διέθετε ακαδημαϊκή παιδεία, συνέβαλε τα μέγιστα στο μέτρο των δικών του δυνάμεων, για τη στήριξη των πρώτων καχεκτικών βημάτων του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου. Παρόλα αυτά, θυμάμαι τον προβληματισμό του όταν εμφανίστηκαν για πρώτη φορά οι μπουλντόζες οι οποίες κατέστρεψαν αιωνόβια δένδρα, υπέροχους κερασώνες και κάθε είδος ζωϊκού ενδιαιτήματος. Η θλίψη του ήταν μεγάλη. Τότε, η περιοχή της Πανεπιστημιούπολης ήταν ένας πλούσιος βιότοπος με αλεπούδες, τσακάλια, λαγούς, αγριόγατες, κουνάβια, σκαντζόχοιρους ενίοτε και αγριογούρουνα που κατέβαιναν τον χειμώνα από τη γειτονική ορεινή Ροδόπη για εξεύρεση τροφής, κάθε είδους ερπετά και πτηνά, αλλά και περιφερόμενα αδέσποτα σκυλιά από τα γειτονικά χωριά. Εμείς, οι άνθρωποι, εισβάλαμε στο φυσικό τους περιβάλλον, χτίζοντας περιφράξεις και όχι αυτά στο δικό μας. Καταπατήσαμε, τους στερήσαμε το σπίτι τους, το φυσικό τους χώρο. Οφείλουμε να σεβαστούμε την οικο-ιστορία του χώρου της Πανεπιστημιούπολης. Δεν επιτρέπεται να θεωρούμε εαυτούς ως κυρίαρχους των πάντων.
Είμαι πάντα στη διάθεσή σας για την εξεύρεση λογικών και πρακτικών λύσεων που θα σέβονται τα δικαιώματα όλων των πλευρών (ανθρώπων και ζώων) και θα υπηρετούν την αρχή της αρμονικής συνύπαρξης.
Και επειδή το Πανεπιστήμιο, όπως είναι κοινώς αποδεκτό, πρέπει να προάγει εκτός της γνώσεως, αξίες και πολιτισμό, επιτρέψτε μου να ολοκληρώσω την επιστολή μου με την τόσο αληθινή φράση του Μαχάτμα Γκάντι, ότι «το μεγαλείο ενός έθνους και η ηθική του πρόοδος, κρίνονται από τον τρόπο που συμπεριφέρεται στα ζώα».
Με βαθύτατη εκτίμηση
Αντώνης Λιάπης
Δρ Κοινωνιολογίας
Πρώην Διευθυντής Τραπέζης Πειραιώς».
Διαβάστε επίσης:
Κομοτηνή: Μαχαίρωσε τον σκύλο μέσα στην Πανεπιστημιούπολη
Κομοτηνή Ροδόπης: 350+ εξαθλιωμένα σκυλιά μένουν χωρίς τροφή απ’τα σκουπίδια καθώς κλείνει χωματερή
Βοηθήστε μας να συνεχίσουμε να σας ενημερώνουμε για όσα συμβαίνουν στα ζώα στην Ελλάδα ενισχύοντας το www.zoosos.gr
