Ποδήλατα, άλογα, αντισημιτισμός και χορτοφαγία
Του Κώστα Αλεξίου* Πριν από μερικές μέρες ήταν η παγκόσμια ημέρα ποδηλάτου. Μια καταλυτική φιγούρα στην εξέλιξη του ποδηλάτου ήταν ο Lewis Gompertz (1783–1861). O…
Του Ιωσήφ Μποτετζάγια*
ANIMAtion... (ή Περί των ζωολογικών πάρκων απολογητών).
Διάβασα τον τίτλο της πρόσφατης ανακοίνωσης της ΑΝΙΜΑ - Σύλλογος Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής με τίτλο «Σχετικά με το περιστατικό στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο (ΑΖΠ) και με τα Ζωολογικά Πάρκα (ΖΠ) γενικώς», και πραγματικά χάρηκα. Και χάρηκα διότι η συζήτηση μετά την εκτέλεση των δύο ιαγουάρων δεν πρέπει να είναι για το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο των προστίμων για τα «εκπαιδευτικά» και παράνομα σώου των δελφινιών, αλλά τα Ζωολογικά Πάρκα ΕΝ ΓΕΝΕΙ.
Η χαρά μου κόπηκε όμως, όταν διάβασα ολόκληρη την ανακοίνωση, όπου η ΑΝΙΜΑ εξηγεί ότι συνεργάζεται με το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο λόγω της «παρακάτω τοποθέτησής» της.
Αντιγράφω και απαντώ:
1. «Eμείς [η ΑΝΙΜΑ] γνωρίζουμε ότι τα ΖΠ υψηλών προδιαγραφών είναι πολύ χρήσιμα για την περίθαλψη και την επανένταξη άγριων ζώων»
-Εγώ πάλι γνωρίζω ότι το να ξεπλένεις την έκθεση ζώων με σκοπό το κέρδος, με το "επιχείρημα" ότι μέρος αυτών των κερδών θα διατεθεί για να υποστηρίξει ένα κέντρο περίθαλψης και επανένταξης άγριων ζώων ονομάζεται «πράσινο ξέπλυμα» (greenwashing) - και το κάνουν πολύ καλά εδώ και δεκαετίες εκατοντάδες εταιρίες με πρόθυμους συνεργάτες αρκετές περιβαλλοντικές Μ.Κ.Ο.
Είναι το ίδιο με το να λες «εμείς γνωρίζουμε ότι οι εταιρίες τσιγάρων είναι πολύ χρήσιμες επειδή κάνουν δωρεές μηχανημάτων μηχανικής υποστήριξης της αναπνοής σε ογκολογικά νοσοκομεία». Ότι το «γνωρίζεις», δεν το κάνει και σωστό…
2. «Τα ΖΠ είναι σημαντικά, επίσης, για τη διατήρηση: Μπορούν να χρηματοδοτούν προγράμματα διατήρησης καθώς και να δημιουργούν κρίσιμο απόθεμα ατόμων και ομάδων απειλούμενων ειδών, μέσω της αναπαραγωγής σε αιχμαλωσία, ώστε κάποια στιγμή να χρησιμοποιηθεί αυτό για επανεισαγωγή και αναπληθυσμό».
-Αυτό το παραμύθι πρέπει κάποια στιγμή να τελειώσει. Πάρα πολλά από τα είδη που φιλοξενούνται σε Ζωολογικά Πάρκα ΔΕΝ είναι απειλούμενα - και υπάρχουν εκεί μόνο για τα εισιτήρια που φέρνουν. Ενώ για ορισμένα είδη, όπως τα αμφίβια, η αναπαραγωγή σε συνθήκες αιχμαλωσίας όντως οδήγησε σε επανεισαγωγή και αναπληθυσμό, για τα περισσότερα είδη - και ΕΙΔΙΚΑ για τους μεγάλους θηρευτές (όπως οι ιαγουάροι) - άτομα τα οποία γεννιούνται και μεγαλώνουν στην αιχμαλωσία ΔΕΝ μπορούν να επιστρέψουν στη φύση γιατί πολύ απλά στην συντριπτική πλειονότητα τους θα πεθάνουν, όπως αποδεικνύουν οι σχετικές επιστημονικές μελέτες
3. «Η ΕΑΖΑ (European Association of Zoos and Aquaria) έχει μια πλούσια δραστηριότητα στον τομέα της διατήρησης της άγριας ζωής».
-Σωστά, όπως έχει και μια άλλη δραστηριότητα, που δεν την πολυδιαφημίζει, όμως. Σύμφωνα με την ίδια την ΕΕΖΑ (Ευρωπαϊκή Ένωση Ζωολογικών Πάρκων & Ενυδρείων) 3.000 με 5.000 ΥΓΙΗ άγρια ζώα θανατώνονται ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ στου ζωολογικούς κήπους της Ευρώπης, είτε για να διατηρηθεί η γενετική ποικιλία που θα διασφαλίσει τη επιβίωση του πληθυσμού των έγκλειστων ζώων (και τα εισιτήρια για να τα βλέπουμε) είτε γιατί δεν υπάρχει χώρος στα Ζωολογικά Πάρκα…
4. Κατόπιν η ΑΝΙΜΑ μας ενημερώνει ότι δύο θρυλικές μορφές του κινήματος διατήρησης της άγριας φύσης η Dr Jane Goodall και ο Sir David Attenborough, σε συνεντεύξεις τους υποστηρίζουν πόσο σπουδαίο έργο επιτελούν τα Ζωολογικά Πάρκα, εφόσον «κάνουν καλά τη δουλειά τους»
-Στο τι ακριβώς ρόλο (μπορούν να) επιτελούν τα Ζωολογικά Πάρκα θα επανέλθω και παρακάτω, αλλά εδώ ας σημειώσω ότι η μεν Goodall ερωτάται και λέει ότι κάποια ζώα ΣΕ ΚΑΜΙΑ περίπτωση ΔΕΝ πρέπει να βρίσκονται σε Ζωολογικά Πάρκα, όπως οι ελέφαντες, τα ΔΕΛΦΙΝΙΑ (το δελφινάριο στο Αττικό Πάρκο σας θυμίζει τίποτα;) και «οι λύκοι, και τα άγρια σκυλιά, είδη που πρέπει να περιπλανώνται» (σημείωση: θηλυκοί ιαγουάροι στη φύση έχουν έκταση περιοχής 30+ τετραγωνικά ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ, οι αρσενικοί το διπλάσιο). Αντίστοιχα ο Attenborough λέει ότι «για μένα δεν είναι σωστό να έχεις μεγάλους θηρευτές (λέγε με τζάγκουαρ) σε αιχμαλωσία εκτός αν ο στόχος είναι να τους ζευγαρώσεις - ούτε να έχεις πολικές αρκούδες σε ενυδρεία).
5. Και έτσι καταλήγει η ανακοίνωση της ΑΝΙΜΑ ότι «Πολλοί άνθρωποι λοιπόν που ξέρουν από ζώα και άγρια ζωή δεν βλέπουν ασπρόμαυρο τον κόσμο. Και σίγουρα δεν λένε να μην υπάρχουν ζωολογικά πάρκα. Θέλουν να υπάρχουν καλά ζωολογικά πάρκα και θέτουν θέματα για κάποια είδη, και πάλι υπό συζήτηση. Το τί σημαίνει ευζωία και πότε ένα ζώο υποφέρει είναι επίσης ερωτήματα που δεν μπορούμε να τα απαντήσουμε εύκολα».
-Λοιπόν, ΟΛΟΙ οι άνθρωποι που «ξέρουν από ζώα και άγρια ζωή» ΔΕΝ θέλουν να υπάρχουν ζωολογικά πάρκα, ούτε καλά ούτε κακά. Αντίθετα, ΟΛΟΙ οι άνθρωποι που «ξέρουν από ζώα και άγρια ζωή» θέλουν τα άγρια ζώα να ζουν με ασφάλεια στο φυσικό τους περιβάλλον. Όπως ΟΛΟΙ οι άνθρωποι που ξέρουν από παιδιά και οικογενειακή ζωή, ΔΕΝ θέλουν να υπάρχουν ορφανοτροφεία αλλά να έχει το κάθε παιδί μια οικογένεια που το αγαπά και το φροντίζει.
Το επιχείρημα ότι τα Ζωολογικά Πάρκα πρέπει να συνεχίσουν υπάρχουν για να «σώσουμε» τα άγρια είδη, καθώς το φυσικό τους περιβάλλον έχει καταστραφεί και έτσι κινδυνεύουν με αφανισμό, μου θυμίζει την ιστορία με τον πατροκτόνο που ζητούσε την επιείκεια του δικαστηρίου επειδή είναι... ορφανός! ΚΑΙ η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος (που απειλεί τα άγρια ζώα) ΚΑΙ η «σωτηρία τους» σε ζωολογικούς κήπους με εισιτήριο έχουν ΜΙΑ κοινή ρίζα: Το ότι συμπεριφερόμαστε, σαν είδος, στην υπόλοιπη φύση με μόνο γνώμονα το κέρδος. Και με μόνη δικαιολογία το «γιατί έτσι μας αρέσει».
Εν κατακλείδι, λοιπόν, κ.κ. της ΑΝΙΜΑ, το τι είναι ευζωία, ΔΕΝ είναι ένα από τα «ερωτήματα που δεν μπορούμε να τα απαντήσουμε εύκολα». Απαντάται πολύ εύκολα και απλά: Ευζωία ενός συναισθανόμενο όντος είναι να εκδηλώνει τις συμπεριφορές και να εκπληρώνει τις δυνατότητες που του όρισε η φύση του, στα πλαίσια των δυνατοτήτων του. Γι’ αυτό και η ευζωία μιας πολικής αρκούδας μπορεί να υπάρξει μόνο στον Βόρειο πόλο, ενός δελφινιού μόνο στην ανοικτή θάλασσα και ενός ιαγουάρου μόνο στις ζούγκλες της Αμερικής.
Αν διαφωνείτε επ’ αυτού, τότε ας κλείσουμε σε ένα πάρκο και μερικούς από τους ιθαγενείς του Αμαζονίου που απειλούνται επίσης με εξαφάνιση από την καταστροφή του ενδιαιτήματός τους. Ας τους βάλουμε στο διπλανό κλουβί με τους ιαγουάρους – αφού είναι αμφότεροι θύματα των ίδιων αιτιών. Και, ποιος ξέρει, ίσως με ένα τέτοιο couleur local να αυξηθούν και τα εισιτήρια του πάρκου μας - και με αυτά τα έσοδα να φτιάξουμε και κανένα νοσοκομείο για όσους έχουν μείνει πίσω στον καταυλισμό!
6. «Θέλουμε λοιπόν να πούμε ότι είναι ώρα να αφήσουμε τα ιδεολογήματα, τις εύκολες τοποθετήσεις και τις ανθρωποκεντρικές προσεγγίσεις και να ξεκινήσουμε μια σοβαρή και υπεύθυνη συζήτηση. Έχουν γραφεί πολλά, έχουν ειπωθεί πολλά και από τις δύο πλευρές για την ηθική της σχέσης μας με τα ζώα.»
-Σωστά - μόνο που αυτά που υποστηρίζει η πλευρά των ιδιοκτητών των Ζωολογικών Πάρκων και των απολογητών τους, με «τα ιδεολογήματα, τις εύκολες τοποθετήσεις και τις ανθρωποκεντρικές προσεγγίσεις» τους, είναι ανόητα - όταν δεν είναι ανήθικα.
*Ο Ιωσήφ Μποτετζάγιας είναι αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου και πρόεδρος του Συλλόγου Μέριμνας Απροστάτευτων Ζώων «Η ΚΙΒΩΤΟΣ Μυτιλήνης».
Διαβάστε επίσης:
Μωραίνει Κύριος τον πωλούντα τα εισιτήρια στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο
Βουλευτές ΣΥ.ΡΙΖ.Α.: «Η θανάτωση των ιαγουάρων ήταν αναίτια και μπορούσε πολύ άνετα να αποφευχθεί»
Διαμαρτυρία στις 29/12 στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο στα Σπάτα για τη δολοφονία των δύο τζάγκουαρ
Ερώτηση στη Βουλή από τον Γ. Αμυρά για τη δολοφονία των δύο τζάγκουαρ στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο
Και 5ο δελφίνι νεκρό εξαιτίας της αιχμαλωσίας του στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο στα Σπάτα
Ακτιβιστές διέκοψαν την παράσταση με τα δελφίνια στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο στα Σπάτα (βίντεο)
Γιατί το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο κάνει δωρεές σε Αστυνομία και Τροχαία;
Η αιχμαλωσία σκοτώνει: 4 δελφίνια νεκρά στο Αττικό Ζωολογικό Πάρκο
Τι δεν λέει στην ανακοίνωση του το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο για τα νεκρά δελφίνια
Με πολύμηνη καθυστέρηση παραδέχονται πως πέθανε ένα δελφίνι στο Αττικό Πάρκο
Τα άγρια ζώα κινδυνεύουν στους ζωολογικούς κήπους
Η σκοτεινή πλευρά των ζωολογικών κήπων
«Έως και 5.000 υγιή ζώα» θανατώνονται στους ζωολογικούς κήπους
Ζωολογικοί κήποι για ανθρώπους; Φυσικά και υπήρξαν!
Δανία: Σκότωσαν και λιοντάρια στον Ζωολογικό Κήπο της Κοπεγχάγης
Γιατί το Αττικό Ζωολογικό Πάρκο κάνει δωρεές σε Αστυνομία και Τροχαία Ανατολικής Αττικής;
Τι είναι η στερεοτυπική συμπεριφορά των αιχμάλωτων ζώων (βίντεο)
Δημοτικός ζωολογικός κήπος - φυλακή για άγρια ζώα στη Θεσσαλονίκη
Άλογο πέθανε από ασιτία μέσα στον παράνομο Δημοτικό Ζωολογικό Κήπο Βόλβης
Εκπαιδευτική για τα παιδιά η αιχμαλωσία άγριων ζώων;
Ζωολογικοί κήποι με ανθρώπους; Φυσικά και υπήρξαν!
Είναι εκπαιδευτική η εκμετάλλευση και η παρανομία;
Τι κρύβεται πίσω από την «εκπαιδευτική» αξία των ζωολογικών κήπων;
Συνεχίζονται οι παράνομες παραστάσεις με θαλάσσιους λέοντες στην Κέρκυρα (βίντεο)
Βοηθήστε μας να συνεχίσουμε να σας ενημερώνουμε για όσα συμβαίνουν στα ζώα στην Ελλάδα ενισχύοντας το www.zoosos.gr
Συγχαρητήρια για το άρθρο σας, διαφωτίζετε τον κόσμο να καταλάβει τι σκοπό έχουν τα ζωολογικά πάρκα και μερικές ΜΚΟ.