Ν. Μπομπολάκη: Υποχρεωμένοι όσοι έχουν ζώα να τα φροντίζουν όπως πρέπει όχι όπως νομίζουν (βίντεο)

Στη διημερίδα που διοργάνωσε ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων σε συνεργασία με την Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία και την Εισαγγελία Πρωτοδικών Νάξου με θέμα «Προστασία, ευζωία και κακοποίηση των ζώων συντροφιάς, ιπποειδών και παραγωγικών – Νομοθετικό πλαίσιο και προοπτικές» μίλησε στις 15 Δεκεμβρίου και η Νατάσα Μπομπολάκη, πρόεδρος της Π.Φ.Π.Ο.

Θέμα της τοποθέτησης της ήταν το ποιες είναι ευθύνες που έχουν, όσοι κατέχουν ζώα, και πως πρέπει αυτά να φροντίζονται - τι ορίζει η νομοθεσία και η κοινή λογική - καθώς ατάκες όπως «δικό μου είναι και ό,τι θέλω το κάνω» τις ακούμε πολύ συχνά σε περιστατικά κακοποίηση ζώων κάθε είδους.

Η κα Μπομπολάκη αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στην ενσυναίσθηση, να βάζουμε δηλαδή τον εαυτό μας στη θέση του ζώου που υποφέρει ώστε να γίνει έτσι περισσότερο αντιληπτό τι σημαίνει για ένα πλάσμα που είναι χωρίς τροφή, νερό, διαρκώς αλυσοδεμένο και διαρκώς μόνο του.

Έχουν οι ιδιοκτήτες ζώων υποχρεώσεις απέναντι σ' αυτά και ποιες για κάθε είδος;

«Αγαπητοί φίλοι,
Θα θέλαμε να σας πούμε κατ’ αρχήν με κάθε ειλικρίνεια, ότι δεν ήρθαμε εδώ στο όμορφο νησί σας ως τιμωροί. Ούτε για να κάνουμε τους ειδικούς και τους έξυπνους Είμαστε σαν φορέας κυρίως και πάνω από όλα υπέρ της ενημέρωσης και της παιδείας και όχι υπέρ της καταστολής και των διώξεων, που όμως υπάρχουν στην ζωή όλων μας.

Γνωρίζουμε, ως άτομα κι εμείς της ίδιας κοινωνίας τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε γιατί όλοι μας βράζουμε θα έλεγα στο ίδιο καζάνι.

Ήρθαμε για να σας ενημερώσουμε επομένως για το ποιες είναι οι υποχρεώσεις όλων μας απέναντι στα ζώα, που δεν έχουν φωνή ανθρώπινη για να μιλήσουν, με την ελπίδα και την προσδοκία ότι θα βάλουμε σε άλλη βάση την σχέση μας με αυτά.

Μέσα στα χρόνια που δραστηριοποιούμαι στον αγώνα αυτό, έχω να μετρήσω πολλές φορές που βρέθηκα αντιμέτωπη, όπως και πολλοί άλλοι εθελοντές, με "επιθέσεις" από ανθρώπους, από συμπολίτες μας, οι οποίοι στο πρόσωπό μας έβλεπαν έναν εχθρό.

Μεγάλο μέρος του εθελοντισμού που αναλαμβάνει ένας φιλόζωος πολίτης, είναι να παρεμβαίνει σε καθημερινές ιστορίες κακοποίησης, εγκλεισμού, εγκατάλειψης, βασανισμού, δολοφονίας ανυπεράσπιστων ζώων κατά κανόνα μετά από μια καταγγελία.

Η κα Μπομπολάκη με τον Νίκο Χρυσάκη, αστυνομικό διευθυντή, Α’ Υποδιευθυντής Αστυνομίας Ηρακλείου Κρήτης.

Είναι ένας εθελοντισμός δύσκολος και ψυχοφθόρος που εμπλέκει σε δεύτερο στάδιο κατ’ ανάγκη τις αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές και πολλές φορές καταλήγει στα δικαστήρια. Και λέω σε δεύτερο στάδιο γιατί πάντα προσπαθούμε να έλθουμε πρώτα σε επικοινωνία με τον κηδεμόνα του ζώου, να μιλήσουμε μαζί του, να τον ενημερώσουμε για τις υποχρεώσεις του, να τον συμβουλέψουμε πως και τι.

Πέρα όμως από τη νομική πλευρά της παραβατικότητας θα ήθελα να σταθώ σ’ αυτό που συνήθως ακούγαμε συνέχεια στο παρελθόν αλλά πολλές φορές το ακούμε και τώρα τη φράση "τι σε νοιάζει εσένα;" ή "εσύ να κοιτάς τη δουλειά σου", "δικό μου είναι το ζώο ό,τι θέλω το κάνω". Είναι όμως έτσι; Είναι δικό μας το ζώο σε βαθμό να το κάνουμε ό,τι θέλουμε; Η απάντηση είναι μια και σαφής. Όχι διότι υπάρχουν νόμοι που οριοθετούν την στάση μας απέναντι σε αυτά αλλά πάνω απ’ όλα υπάρχει και η ηθική πλευρά του θέματος .

Η άποψη αυτή που είναι αρκετά διαδεδομένη δείχνει, κατά την γνώμη μου, την ύπαρξη μιας παγιωμένης αντίληψης που υπάρχει στην ελληνική κοινωνία σε σχέση με τα ζώα . Όπως σε παλαιότερες εποχές, που δεν έχουν ακόμα ξεπεραστεί, ο πατέρας – αφέντης είχε το δικαίωμα ζωής και θανάτου στα μέλη της οικογένειάς του (γυναίκα, παιδιά) ή απόλυτου καθορισμού της μοίρας τους, πίσω από τις κλειστές πόρτες του σπιτιού του, έτσι και σήμερα το “δικαίωμά του” αυτό μετακυλίεται στα ζώα του σπιτιού ή και έξω από αυτό, τα οποία αντιμετωπίζονται ως απαράβατη ιδιοκτησία του και στο επίπεδο του άψυχου πράγματος.

Ο κακός ιδιοκτήτης λειτουργεί απέναντι στο ζώο με άξονα τις δικές του προτεραιότητες, τις δικές του ανάγκες, τις δικές του αντιλήψεις που πολλές φορές της λέει παραδόσεις, ενώ το ζώο σαν αυτόνομος ζωντανός οργανισμός που επίσης έχει ανάγκες και μπορεί να νιώθει τον πόνο, την αγωνία, την απελπισία, εξαφανίζεται.

Έτσι, μπορεί να ταΐζει ή να μην ταΐζει το ζώο, να το αφήνει άρρωστο και εκτεθειμένο στις καιρικές συνθήκες, να το αλυσοδένει και να το καταδικάζει να ζει ολόκληρη τη ζωή του σε λίγα μέτρα, να το δέρνει για να το εκπαιδεύσει, να το σκοτώνει εάν κρίνει ότι τον ενοχλεί και άλλα πολλά.

Αυτό λοιπόν που το Φιλοζωικό κίνημα λέει σε όλους τους τόνους, είναι ότι οι άσχημες συμπεριφορές απέναντι στα ζώα - δεν είναι ατομική υπόθεση προσωπικού γούστου, αλλά είναι μια δημόσια υπόθεση, αφού σε κάθε περίπτωση κακοποίησης ζώου προσβάλλεται η ίδια η ζωή και οι προϋποθέσεις της, και εντέλει η ίδια η ανθρωπότητα και η αξιοπρέπεια που διεκδικεί.

Η δεύτερη σκέψη που θα ήθελα να κουβεντιάσω εδώ ενώπιον σας είναι μια λέξη που την ακούμε συχνά και κατά την γνώμη μου, χρειάζεται να μας χαρακτηρίζει ως ανθρώπους, να γίνει οδηγός στη ζωή και στις πράξεις μας κι αυτή η λέξη είναι λέξη ενσυναίσθηση.

Με την έννοια αυτή εννοούμε ότι θα πρέπει νοητά να μπαίνουμε στην θέση του άλλου, ανθρώπου ή ζώου για να μπορούμε να τους καταλάβουμε καλύτερα, να καταλάβουμε πως νοιώθει, αν είναι ευτυχισμένος ή όχι, αν νοιώθει καλά ή άσχημα. Και να αναρωτιόμαστε. Θα μου άρεσε εμένα να βρίσκομαι στην θέση αυτή; Θα μου άρεσε να μου το κάνουν αυτό εμένα; Και επομένως, μήπως δεν πρέπει να το κάνω κι εγώ στους άλλους είτε αυτοί είναι άνθρωποι είτε ζώα;

Αυτή η στάση ζωής προϋποθέτει να κατανοήσουμε αυτό που σε κάθε τόνο λένε όλοι οι μεγάλοι φιλόσοφοι και διανοητές αλλά και οι επιστήμονες εδώ και χρόνια ακόμη από την αρχαία δική μας εποχή, ότι τα ζώα νοιώθουν ακριβώς όπως οι άνθρωποι. Πονούν, χαίρονται, αρρωσταίνουν και θέλουν γιατρό, κρυώνουν, ζεσταίνονται, διψούν, θέλουν αγάπη, συντροφιά θέλουν να είναι ελευθέρα. Όλα αυτά δηλαδή που θέλουμε κι εμείς.

Είμαστε λοιπόν απόλυτα σίγουροι ότι αν σήμερα προβληματιστούμε πάνω σε αυτά, αν τα σκεφτούμε φεύγοντας από εδώ θα αναθεωρήσουμε πολλά, θα αλλάξουμε πολλές συνήθειές μας και πρακτικές μας απέναντι σε ανθρώπους και ζώα.

Τα παιδιά του φιλοζωικού συλλόγου θα μας δείξουν μερικές φωτογραφίες πως συνηθίζουμε να έχουμε τα ζώα μας και πως θα έπρεπε να τα έχουμε.

Εγώ θα προσπαθήσω να απαριθμήσω δίκην ενημέρωσης τις υποχρεώσεις μας απέναντι στα ζώα συντροφιάς, έτσι όπως αυτές απορρέουν από τον νόμο αλλά και που θα έπρεπε να απορρέουν και από την ανθρωπιά μας. Η κα Εισαγγελέας θα σταθεί στις υποχρεώσεις μας απέναντι στα ζώα που ονομάζουμε παραγωγικά, αρνιά, κατσίκες, αγελάδες, κουνέλια, όρνιθες αλλά και στα άλογα και τα γαϊδούρια ως ζώα εργασίας

Θα ήθελα όμως να ξεκαθαρίσω, ότι η θέση της Ομοσπονδίας μας είναι ότι δεν θα πρέπει να γίνεται καμιά χρήση των ζώων για καμιά ανάγκη του ανθρώπου, ούτε για εργασία, ούτε για διατροφή, ούτε για πειραματόζωα, ούτε για γούνινα και δερμάτινα ενδύματα, ούτε για την διασκέδασή μας.

Έχουν την δική τους ζωή, που είναι γι' αυτά μια και μοναδική και πολύτιμη και δεν ήλθαν στον ίδιο κόσμο με μας για να τα σκοτώνουμε ή να τα χρησιμοποιούμε. Ήλθαν για να ζήσουν με αξιοπρέπεια, όπως κι εμείς.

Τασσόμαστε δηλαδή, όσο κι αν αυτό ξενίζει πολλούς, εναντίον κάθε είδους εκμετάλλευσης των ζώων κατά τον ίδιο τρόπο που είμαστε και κατά οποιασδήποτε εκμετάλλευσης και του ανθρώπου. Μέχρι όμως να κάνουμε σαν κοινωνία και σαν είδος βήματα προς μια τέτοια στάση ζωής είμαστε υποχρεωμένοι να τηρούμε τους κανόνες ευζωίας τους.

Αν θέλαμε να δώσουμε ένα κάποιο ορισμό της λέξης ευζωίας θα λέγαμε ότι ένα ζώο ζει σε ένα καλό επίπεδο ευζωίας όταν (σύμφωνα με αντικειμενικές - επιστημονικές αποδείξεις) είναι υγιές, διαβεί σε καλό περιβάλλον, σιτίζεται ορθά, είναι ασφαλές, ικανό να εκφράσει την έμφυτη – εγγενή συμπεριφορά του και δεν υποφέρει από δυσάρεστες καταστάσεις όπως πόνο, φόβο ή αγωνία.

Κυρίως όμως θα λέγαμε ότι οι συνθήκες διαβίωσης του τηρούν τις «Πέντε Ελευθερίες» έτσι όπως αυτές καθορίστηκαν από το Συμβούλιο Ευζωίας των ζώων στην Ευρωπαϊκή Νομοθεσία που ως χώρα μέλος της υποχρεούμαστε να ακολουθούμε.

Οι 5 αυτές ελευθερίες, όπως λέγονται, είναι:
Η Ελευθερία από πείνα, από δίψα και κακή διατροφή, η Ελευθερία από ταλαιπωρία ή δυσφορία, η Ελευθερία από πόνο, τραύματα ή ασθένεια η Ελευθερία να εκφραστεί η φυσιολογική συμπεριφορά του είδους του με πλήρη ελευθερία και η Ελευθερία από φόβο και αγωνία.

Οι βασικοί νόμοι που διέπουν τους κανόνες ευζωίας των ζώων συντροφιάς, σκύλου και γάτας και τις συνθήκες διαβίωσής τους είναι ο νόμος 4039/12 με τις τροποποιήσεις που έγιναν το 2014 ο 1197/81 και ο νόμος 2017/92 που επικύρωσε για την χώρα μας την ευρωπαϊκή συνθήκη για τα ζώα συντροφιάς.

Ας δούμε λοιπόν μαζί το σύνολο των κανόνων που πρέπει να εφαρμόζει ο άνθρωπος για τον σκύλο κυρίως αλλά και για τη γάτα του αναφορικά με την προστασία τους και την καλή μεταχείρισή τους, ώστε να μην πονούν και υποφέρουν και γενικά τη μέριμνα για σεβασμό της ύπαρξής τους.

1) Χορήγηση κατάλληλης για το είδος τροφής και ύδατος, όχι δεν επιτρέπεται να υπάρχουν ζώα σκελετωμένα και αφυδατωμένα. Είναι απολύτως ακατάλληλη η χορήγηση ψοφιμιών ως τροφή. Το νερό που πίνει το ζώο πρέπει να είναι καθαρό (όχι μουχλιασμένο και πράσινο). Το καλοκαίρι απαγορεύεται να αφήνονται χωρίς νερό, έστω και για μία ημέρα. Τα σκεύη τροφής και νερού πρέπει να είναι καθαρά.

2) Παραμονή τους σε χώρο στεγνό, καθαρό, προστατευμένο από τις καιρικές συνθήκες χωρίς να είναι. Απαγορεύεται η διαβίωση ζώων σε βαρέλια, ντεπόζιτα ή άλλες πρόχειρες και ανεπαρκείς κατασκευές που δεν παρέχουν προστασία από τις καιρικές συνθήκες στα ζώα πάσης φύσεως. Απαγορεύεται η παντελής έλλειψη καταλύματος και η έκθεση των ζώων στο έλεος των καιρικών συνθηκών. Απαγορεύεται η ύπαρξη ζώων χωμένων στα χιόνια, ή στο έλεος των βροχών, καταιγίδων και του καύσωνα.

Το ίδιο το κατάλυμα πρέπει να προστατεύεται από τις ανωτέρω αντίξοες καιρικές συνθήκες. Πρέπει να είναι άνετο, υγιεινό, προσαρμοσμένο στον φυσικό τρόπο διαβίωσης του ζώου. Απαγορεύεται το μόνιμο δέσιμο. Απαγορεύεται η μόνιμη διαβίωση των ζώων σε κλουβιά. Επιβάλλεται ο καθαρισμός του χώρου, όπου ζει το ζώο από τα περιττώματα.

Υποχρεωτική η δυνατότητα καθημερινής άσκησης (περίπατος) - αφορά τους σκύλους ειδικότερα - η οποία ορίζεται ως απαραίτητη για την υγεία και την ευζωία του ζώου. Κατά την διάρκεια που το ζώο – είναι δεμένο, το μέσον του δεσίματος θα πρέπει να έχει μήκος 6 μέτρων τουλάχιστον, ώστε έμμεσα να τηρείται ο νόμος για την εκτέλεση των φυσικών κινήσεων και της εκγύμνασης τους.

3) Φροντίδα για ιατρική περίθαλψη.
Υποχρεωτικός εμβολιασμός των σκύλων και γατών και των άλλων ζώων όπου ο νόμος το αναφέρει και εφοδιασμός του κηδεμόνα με βιβλιάριο υγείας, όπου να αναγράφονται οι τελευταίοι εμβολιασμοί και οι αποπαρασιτώσεις με αναφορά στον ειδικό κωδικό της ηλεκτρονικής σήμανσης του ζώου σήμανσης (μικροτσίπ) επαρκώς υπογεγραμμένα από τον κτηνίατρο.

Ζώα χωρίς δερματοπάθειες (ψώρα, πληγές, φλεγμονές κ.τ.λ.) και χωρίς εξωπαράσιτα (τσιμπούρια, ψύλλοι)

4) Απαγορεύεται η εγκατάλειψη ζώου (άρθρο 47 Ν.4235/14)
Το κόψιμο αυτιών και ουράς όπως και η αφαίρεση νυχιών θεωρείται ακρωτηριασμός.
Απαγορεύεται η εκτροφή, εκπαίδευση, πώληση χωρίς τις σχετικές άδειες και η συμμετοχή ζώων σε οποιοδήποτε είδος μονομαχίας.

5) Απαγορεύεται η μόνιμη παραμονή ζώων συντροφιάς σε μπαλκόνια, βεράντες, στους ανοιχτούς χώρους διαμερισμάτων και στους κοινόχρηστους χώρους πολυκατοικιών. Κατ' εξαίρεση επιτρέπονται στην πυλωτή και στον κήπο πολυκατοικίας εφόσον υπάρχει ομόφωνη απόφαση των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων (απόφαση Γ.Σ.)

6) Οι ανεξέλεγκτες γέννες απαγορεύονται ενώ ο ιδιοκτήτης που επιτρέπει στο θηλυκό ζώο συντροφιάς να γεννήσει θα πρέπει υποχρεωτικά να έχει που να διαθέσει τα κουτάβια ή γατάκια επί αποδείξει. Η μη τήρηση των ανωτέρω συνιστούν αξιόποινη πράξη και οι ποινές ξεκινούν από 1 έως 5 χρόνια φυλάκιση ενώ ταυτόχρονα μπορεί να επιβληθεί από το δικαστήριο και πρόστιμο που ξεκινάει από 5.000 ευρώ και φθάνει έως τις 15.000 ευρώ.

(πρόστιμα από 5000-30.000 ευρώ & φυλάκιση από 1 έως 5 έτη)

Επίσης οι παραβάσεις του νόμου επιφέρουν και διοικητικά πρόστιμα, άμεσα καταβαλλόμενα (άρθρο 46 ν.4235/14), βεβαιώνονται κυρίως από τα αστυνομικά όργανα και ξεκινούν ανάλογα με το είδος της παράβασης από τα 100 ευρώ και φθάνουν για την κακοποίηση, θανάτωση ζώου – όλων των ζώων συμπεριλαμβανομένων – τις 30.000 ευρώ.

Να πούμε επίσης ενημερωτικά ότι η σίτιση και παροχή νερού στα αδέσποτα επιτρέπεται από το νόμο και επιβάλλεται από την ανθρωπιά μας ,όπως και κατά την νομική άποψη πολλών η απομάκρυνση των σκευών σίτισης και πότισης συνιστά κακοποίηση με την έννοια, ότι η μη σίτιση μπορεί να τα οδηγήσει έως και τον θάνατο

ΚΤΕΛ: Επιτρέπονται ζώα μόνο μέσα στην καμπίνα επιβατών έως 10 κιλά σε κουτί μεταφοράς.

ΠΑΡΑΛΙΕΣ: Επιτρέπονται σκυλιά με λουρί και βιβλιάριο υγείας παντού στις παραλίες. Εντός της Θάλασσας μόνον εφόσον οι λουόμενοι δεν έχουν πρόβλημα.

Σας ευχαριστούμε από καρδιάς».

Διαβάστε επίσης:

Ελ. Ηλιοπούλου: Κακοποίηση ζώων και παραπληροφόρηση - Οι ευθύνες των δημοσιογράφων (βίντεο)