Της Κωνσταντίνας Λύρου*
Τα πυροτεχνήματα και άλλα εκρηκτικά υλικά, των οποίων οι αντιδράσεις μπορούν να προκαλέσουν σπινθήρες, φλόγες και αναθυμιάσεις, προκαλούν διάφορες βλάβες στα μη ανθρώπινα ζώα. Επηρεάζουν τα ζώα συντροφιάς των οποίων τις αντιδράσεις μπορούμε εύκολα να δούμε. Βλάπτουν επίσης τα άλλα ζώα που βρίσκονται γύρω μας, τόσο σε αστικά περιβάλλοντα όσο και έξω από αυτά, καθώς και σε εκείνα που βρίσκονται σε αγροκτήματα ή περιορίζονται σε άλλους χώρους.Φόβος και άγχος
Εκτός από αυτές τις βλάβες, οι θόρυβοι που προκαλούνται από τα πυροτεχνήματα βλάπτουν τα ζώα προκαλώντας φόβο. Στην πραγματικότητα, η επανειλημμένη έκθεση σε απρόσμενους, απρόβλεπτους δυνατούς θορύβους μπορεί να προκαλέσει φοβίες σε πολλά ζώα, αυξάνοντας τις αντιδράσεις πανικού σε δυνατούς θορύβους στο μέλλον.1 Εκτιμάται ότι το ένα πέμπτο των εξαφανίσεων ζώων συντροφιάς οφείλεται σε πολύ δυνατούς ήχους, κυρίως από πυροτεχνήματα και καταιγίδες.2
Οι επιπτώσεις των πυροτεχνημάτων στα ζώα μπορούν να παρατηρηθούν πολύ καθαρά στους ζωολογικούς κήπους.3 Έχει αποδειχθεί ότι ο θόρυβος των πυροτεχνημάτων κάνει ζώα όπως ρινόκερους και τσιταχ πολύ νευρικά, επηρεάζουν επίσης ορατά τους ελέφαντες, ενώ τα τρωκτικά δεν σταματούν να τρέχουν αρκετά λεπτά μετά τη διακοπή των θορύβων.4
Φυσική βλάβη στην ακοή των ζώων
Η ακοή πολλών ζώων είναι πολύ πιο ευαίσθητη από ό,τι στους ανθρώπους, οπότε οι εκρήξεις πυροτεχνημάτων δεν είναι απλά πιο ενοχλητικές για τα μη ανθρώπινα, αλλά μπορούν να βλάψουν την ακοή τους σοβαρά. Τα πυροτεχνήματα μπορούν να εκπέμπουν ήχους έως και 190 ντεσιμπέλ (110 έως 115 ντεσιμπέλ πάνω από το εύρος των 75 έως 80 ντεσιμπέλ, όπου ξεκινά η ζημιά στο ανθρώπινο αυτί). Τα πυροτεχνήματα παράγουν υψηλότερο επίπεδο από θόρυβο από πυροβολισμούς(140 ντεσιμπέλ) και ορισμένα αεροπλάνα (100 ντεσιμπέλ).
Οι θόρυβοι που προκαλούνται από πυροτεχνήματα μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια ακοής και εμβοές. Τα σκυλιά είναι γνωστό ότι υποφέρουν μη αναστρέψιμη απώλεια ακοής που προκαλείται από την εγγύτητα με τον θόρυβο των πυροβολισμών.
Τα σκυλιά μπορούν να ακούσουν έως και 60.000hz, ενώ οι άνθρωποι δεν μπορούν να ακούσουν τίποτα πάνω από 20.000hz, το οποίο είναι μόνο το ένα τρίτο της χωρητικότητας των σκύλων. Αυτή η ακουστική οξύτητα των σκύλων είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους ο ήχος των πυροτεχνημάτων μπορεί να είναι τόσο επιβλαβής για αυτά. Δείχνουν σημάδια τρόμου καθώς δεν μπορούν να ξεφύγουν από τον ήχο.7
Τα σκυλιά, όπως και πολλά άλλα ζώα, υποφέρουν επίσης από άλλα φαινόμενα που παράγουν δυνατούς ήχους, όπως καταιγίδες. Ωστόσο, σε περίπτωση καταιγίδων, οι θόρυβοι συνοδεύονται από προηγούμενα προειδοποιητικά σημάδια, έτσι ώστε τα ζώα να μπορούν να τα αντιλαμβάνονται εκ των προτέρων. Αυτό μπορεί να τους προκαλέσει αγωνία εν αναμονή, αλλά δεν τους προκαλεί τον απροσδόκητο φόβο που προκαλείται από τα πυροτεχνήματα, τα οποία είναι ξαφνικά και μη αναγνωρίσιμα.8 Ο φόβος στο θόρυβο είναι πιο συνηθισμένος στα μεγαλύτερα σκυλιά .9
Πολλά σκυλιά υποφέρουν από αρνητικά συμπτώματα από τις εκρήξεις και από τις κροτίδες. Συχνές αντιδράσεις είναι να 'κοκαλώνουν΄΄ ή η παράλυση, οι ανεξέλεγκτες προσπάθειες διαφυγής και απόκρυψης και ο τρόμος. Μπορεί επίσης να υπάρχουν και άλλα πιο έντονα σημάδια, όπως σιελόρροια, ταχυκαρδία, έντονο γάβγισμα, ούρηση ή αφόδευση, αυξημένη δραστηριότητα, υπερκινητικότητα και γαστρεντερικές διαταραχές. Όλα αυτά τα σημάδια δείχνουν μεγάλη ενόχληση.
Έχει επισημανθεί ότι η αντίδραση των σκύλων στον ήχο των πυροτεχνημάτων είναι παρόμοια με το μετατραυματικό στρες στα ανθρώπινα ζώα. Ωστόσο, αυτό το φαινόμενο θα μπορούσε να είναι πολύ πιο επιβλαβές στα σκυλιά, επειδή δεν έχουν την ικανότητα να εξορθολογίσουν το άγχος τους ή την πιθανότητα άμεσης γνωστικής απόκρισης που τους επιτρέπει να ανταποκριθούν στον φόβο τους. Είναι πιθανό να βιώσουν μια βαθύτερη και πιο έντονη μορφή τρόμου. Αυτό είναι επιπλέον της φοβίας θορύβου που μπορεί να είναι μεγαλύτερη σε ορισμένα σκυλιά λόγω διαφορών στην προσωπικότητα. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα πρώτα χρόνια της ζωής τους, τα σκυλιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην ανάπτυξη φοβιών και η έκθεσή τους σε ήχους σαν πυροτεχνήματα συμβάλλει σε μελλοντικές αντιδράσεις φόβου που διαφορετικά δεν θα είχαν. Έχει εκτιμηθεί ότι ένας στους δύο σκύλους έχει σημαντικές αντιδράσεις φόβου στα πυροτεχνήματα.10
Γάτες
Οι επιπτώσεις των πυροτεχνημάτων στις γάτες είναι λιγότερο προφανείς, αλλά οι αντιδράσεις τους είναι παρόμοιες με αυτές των σκύλων, όπως η προσπάθεια απόκρυψης ή διαφυγής.11 Ωστόσο, ανεξάρτητα του φόβου που έχουν, έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να δηλητηριαστούν. Πολλές γάτες βρίσκονται κοντά σε περιοχές όπου πυροδοτούνται κροτίδες ή κομμάτια τους. Επιπλέον, μπορούν να τυφλωθούν ή να τραυματιστούν σοβαρά από τις εκρήξεις πυροτεχνημάτων.
Κάποιοι μπορεί να πιστεύουν ότι η χορήγηση ενός καταπραϋντικού φαρμάκου σε ζώα θα μπορούσε να είναι η λύση, αλλά αυτή η πρόταση δεν είναι ικανοποιητική για δύο λόγους. Πρώτον, η χρήση ναρκωτικών για την ηρεμία των ζώων μπορεί να προκαλέσει επιβλαβείς παρενέργειες. Δεύτερον, δεν θα μπορούσε να εφαρμοστεί σε όλα τα ζώα που έχουν πληγεί από πυροτεχνήματα. Τα ζώα που ζουν με τα ανθρώπινα ζώα δεν είναι τα μόνα που βλάπτονται.
Ακόμα κι αν εξετάζουμε μόνο τα οικόσιτα ζώα σε αστικές περιοχές, υπάρχουν ζώα που ζουν στο δρόμο ή είναι μόνα. Επιπλέον, τα κατοικίδια ζώα είναι η μειονότητα των ζώων που επηρεάζονται. Πρέπει να λάβουμε υπόψη όλα τα ζώα που ζουν έξω από την εμβέλεια των ανθρώπων, είτε στην άγρια φύση είτε σε αστικά περιβάλλοντα, καθώς και εκείνα που βρίσκονται σε αγροκτήματα και σε άλλα μέρη όπου υφίστανται εκμετάλλευση. Για το λόγο αυτό, η μόνη πραγματικά ικανοποιητική λύση είναι η απόρριψη της χρήσης πυροτεχνημάτων
Άλογα
Τα άλογα μπορούν εύκολα να αισθανθούν ότι απειλούνται από πυροτεχνήματα λόγω της υπερβολικής επαγρύπνησης τους, καθώς είναι συνεχώς σε υψηλή εγρηγορση λόγω πιθανών αρπακτικών.12 Τα άλογα ενεργούν επίσης παρόμοια με τα σκυλιά και τις γάτες, δείχνοντας σημάδια άγχους και φόβου και προσπαθούν να φύγουν ή να ξεφύγουν. Εκτιμάται ότι το 79% των αλόγων βιώνουν άγχος λόγω κροτίδων, και το 26% υποφέρει από τραυματισμούς. Μερικές φορές αντιδρούν στα πυροτεχνήματα προσπαθώντας να πηδήξουν φράχτες και να φύγουν σε επικίνδυνες περιοχές όπου μπορούν να χτυπηθούν από αυτοκίνητα.13
Πουλιά
Ο θόρυβος των πυροτεχνημάτων μπορεί να προκαλέσει ταχυκαρδία στα πτηνά και ακόμη και θάνατο από φόβο. Ο υψηλός βαθμός άγχους από την εμπειρία των πτηνών υποδηλώνεται από το γεγονός ότι τα πουλιά μπορεί προσωρινά ή μόνιμα να εγκαταλείψουν τα μέρη όπου βρίσκονται.14
Σε περιοχές που είναι ζώνες πτήσης αεροσκαφών, οι πάπιες Creole μεγαλώνουν πιο αργά και έχουν χαμηλότερο σωματικό βάρος από τις πάπιες Creole που ζουν σε περιοχές με λίγο θόρυβο. Οι λευκόχηνες που επηρεάζονται από αυτές τις θορύβους περνούν λιγότερο χρόνο τρώγοντας κατά τη διάρκεια της ημέρας και προσπαθήσουν να αντισταθμίσουν κατά τη διάρκεια της νύχτας, το οποίο σημαίνει μείωση της περιόδου ανάπαυσης ύπνου και μείωση του προσδόκιμου ζωής τους.15
Ο αποπροσανατολισμός και κρίσεις από πυροτεχνήματα μπορεί να προκαλέσει στα πουλιά να συντριβούν σε κτίρια ή να πετάξουν προς τη θάλασσα. Τα αποικιακά είδη πτηνών που φωλιάζουν, όπως οι ασημένιοι γλάροι, κινδυνεύουν περισσότερο από αυτό κατά τη διάρκεια εκρήξεων πυροτεχνημάτων. Πολλά πουλιά που φεύγουν από τις φωλιές τους λόγω των ήχων δεν ξέρουν πώς να επιστρέψουν στις φωλιές τους μόλις τελειώσει ο θόρυβος, γεγονός που αφήνει πολλά από τα νεαρά τους αβοήθητα.
Τα ασπόνδυλα και τα μικρά σπονδυλωτά
Οι βλάβες που προκαλούνται στα ασπόνδυλα και τα μικρά σπονδυλωτά έχουν αξιολογηθεί πολύ λιγότερο από αυτές που προκαλούνται στα ζώα που συζητήθηκαν παραπάνω. Προφανώς, αυτά τα ζώα δεν μπορούν να κάνουν πολλά για να αποφύγουν τις βλάβες εάν οι εκρήξεις συμβαίνουν σε περιοχές κοντά στις οποίες ζουν. Λάβετε υπόψη ότι για αυτά τα ζώα τα πυροτεχνήματα είναι πολύ μεγάλες εκρήξεις, επομένως οι βλάβες σε αυτά μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερες από ότι σε άλλα ζώα.16
Επιβλαβείς επιδράσεις από χημικά σωματίδια
Επιπλέον, τα πυροτεχνήματα είναι δηλητηριώδη και η έκρηξή τους απελευθερώνει επιβλαβή σωματίδια όπως η λεπτή σκόνη (PM10) που είναι τοξική κατά την εισπνοή. Μπορεί να επιδεινώσει τις υπάρχουσες ασθένειες και να προκαλέσει άλλες. Ως εκ τούτου, τα πυροτεχνήματα αποτελούν κίνδυνο τόσο για τα ζώα που ζουν σε περιοχές όπου εκρήγνυνται, είτε σε σχετικά απομακρυσμένες τοποθεσίες όταν ο άνεμος μεταφέρει τα σωματίδια.5 Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος κατάποσης των υπολειμμάτων πυροτεχνημάτων και πυροτεχνημάτων.6 Στις περιοχές όπου χρησιμοποιούνται τα πυροτεχνήματα συχνά προκαλούν εγκαύματα και βλάβη στα μάτια των μη ανθρώπινων ζώων.
Οι χημικές ουσίες είναι επίσης επικίνδυνες για γάτες και σκύλους, όπως και για ανθρώπους με αναπνευστικές ασθένειες όπως το άσθμα. Η απρόσεκτη χρήση πυροτεχνημάτων μπορεί επίσης να προκαλέσει ακρωτηριασμούς και θανατηφόρα ατυχήματα σε ζώα κοντά στην εκδήλωση, καθώς και να προκαλέσει πυρκαγιές που βλάπτουν τα ζώα. Όταν συμβαίνουν ατυχήματα αυτού του τύπου που επηρεάζουν τον άνθρωπο, είναι συνηθισμένο να μιλάμε για αυτό, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι επηρεάζουν συχνά ζώα άλλων ειδών ακόμα και όταν οι άνθρωποι δεν επηρεάζονται άσχημα.
Περιβάλλον
Τα πυροτεχνήματα μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικά προβλήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Υπάρχουν αναφορές σε όλο τον κόσμο, αφού ο καπνός που προκαλούν είναι πλούσιος σε μικροσκοπικά μεταλλικά σωματίδια.Τα μέταλλα αυτά είναι που δημιουργούν τα χρώματα στα πυροτεχνήματα, με το μπλε να προκύπτει από τον χαλκό, το κόκκινο από το στρόντιο ή από το λίθιο και το φωτεινό πράσινο και το άσπρο από ενώσεις βαρίου.Περισσότερος καπνός προκαλείται από τις ενώσεις καλίου και αργιλίου, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την προώθηση των πυροτεχνημάτων στον αέρα.
Στην Ισπανία, η ρύπανση των μεταλλικών σωματιδίων από τη γιορτή πυροτεχνημάτων Sant Joan της Girona μπορεί να παραμείνει στην πόλη για μέρες. Σε όλες τις πόλεις της Ινδίας, τα ετήσια πυροτεχνήματα Diwali προκαλούν ρύπανση που είναι πολύ χειρότερη από το Πεκίνο σε μια κακή μέρα.
Ερευνητές στο Λονδίνο συνέλεξαν αερομεταφερόμενα σωματίδια από τους εορτασμούς Diwali και Guy Fawkes. Η έρευνα έδειξε ότι καταστρέφουν την πνευμονική άμυνα πολύ περισσότερο από την ρύπανση που προκαλεί η κυκλοφοριακή κίνηση, γεγονός που υποδηλώνει μεγαλύτερη τοξικότητα. Σε όλη την Ινδία, τα πυροτεχνήματα Diwali έχουν συνδεθεί με αύξηση κατά 30% έως 40% στα καταγεγραμμένα αναπνευστικά προβλήματα. .
Κατά μέσο όρο 230 Αμερικανοί καταλήγουν στην αίθουσα έκτακτης ανάγκης κάθε μέρα τον μήνα γύρω στις 4 Ιουλίου λόγω τραυματισμών που σχετίζονται με πυροτεχνήματα, αλλά τα πυροτεχνικά ατυχήματα δεν είναι η μόνη πιθανή ανατροπή αυτής της παράδοσης της 4ης Ιουλίου. Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Atmospheric Environment διαπίστωσε ότι τα πυροτεχνήματα απελευθερώνουν υψηλά επίπεδα ρύπανσης στον ουρανό στις 4 και 5 Ιουλίου. Ως εθνικός μέσος όρος,από 315 διαφορετικές τοποθεσίες δοκιμών, τα πυροτεχνήματα της Ημέρας Ανεξαρτησίας εισάγουν 42% περισσότερους ρύπους στον αέρα από ό, τι σε μια κανονική ημέρα.
Μέρος αυτής της αύξησης είναι μια αύξηση των εκπομπών υπερχλωρικού άλατος, μια χημική ουσία που σύμφωνα με την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος ότι μπορεί να «διαταράξει την ικανότητα του θυρεοειδούς να παράγει ορμόνες που απαιτούνται για φυσιολογική ανάπτυξη και ανάπτυξη.
Τα πυροτεχνήματα που πέφτουν στο έδαφος περιέχουν υπολείμματα μη καμένων υλικών και χρωστικών, ενώ η ρύπανση σωματιδίων στον αέρα τελικά εναποτίθεται στο έδαφος ή ξεπλένεται από τη βροχή. Μερικά από αυτά φτάνουν σε λίμνες και ποτάμια, όπου το διήθημα έχει συνδεθεί με προβλήματα θυρεοειδούς,από το πόσιμο νερό σε ορισμένες πολιτείες των ΗΠΑ. Αυτό είναι μια μεγάλη ανησυχία για θέρετρα δίπλα σε λίμνες και αξιοθέατα που έχουν συχνές εκθέσεις πυροτεχνημάτων.
Άνθρωποι και Υγεία
Η έκθεση σε δυνατό θόρυβο αποτελεί μία από τις σοβαρότερες αιτίες πρόκλησης βαρηκοΐας.Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η ηχορύπανση είναι δεύτερη στην κατάταξη των περιβαλλοντικών κινδύνων για την υγεία, μετά την ατμοσφαιρική ρύπανση. Γι’ αυτό και έχουν θεσπιστεί Κανονισμοί που διέπουν την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία και αφορούν στην Προστασία από το Θόρυβο.Τα ασφαλή επίπεδα θορύβου ορίζονται από τη νομοθεσία σε ένταση ήχου μέχρι 85dB. Όταν ο ήχος ξεπερνά τα 85 dB θεωρείται μη ασφαλής, επιβλαβής και επικίνδυνος και θα πρέπει να λαμβάνονται κάποια προληπτικά μέτρα, ακόμα και κατά τη διάρκεια της εργασίας υπό αυτές τις συνθήκες.
Για να αντιληφθούμε τα ασφαλή και επιβλαβή επίπεδα θορύβου, είναι καλό να αναφέρουμε ότι ο ήχος της βροχής έχει ένταση 40 dB, μία συνομιλία υπό φυσιολογικές συνθήκες 60 dB, ο φυσιολογικός θόρυβος στο δρόμο είναι στα 70 dB και ένα θορυβώδες γραφειακό περιβάλλον μπορεί να φτάσει και μέχρι 80 dB. Όταν όμως η ένταση του ήχου ξεπερνά τα επιτρεπτά όρια και υπερβαίνει τα 85 dB, τότε καθίσταται επικίνδυνο για την υγεία μας. Ο θόρυβος σε ένα εργοστάσιο είναι στα 90 dB, σε ένα νυχτερινό κέντρο στα 110 dB, ο ήχος από iPod, mp3 και άλλες προσωπικές συσκευές μουσικής στα 115 dB, ενώ ο θόρυβος από τη ρίψη πυροτεχνημάτων στα 120 dB και από ένα πυροβολισμό στα 145 dB.
Τα πυροτεχνήματα συμμετείχαν σε περίπου 9.100 παιδικούς τραυματισμούς που υποβλήθηκαν σε αγωγή σε τμήματα έκτακτης ανάγκης νοσοκομείων των ΗΠΑ κατά το ημερολογιακό έτος 2018 Ηνωμένες Πολιτείες. Τα παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών αντιπροσώπευαν το 36% των εκτιμώμενων τραυματισμών. Παρόμοια με το προηγούμενο έτος, σχεδόν οι μισοί από τους εκτιμώμενους τραυματισμούς που αφορούσαν πυροτεχνήματα αντιμετωπίστηκαν σε άτομα ηλικίας κάτω των 20 ετών.
Στην Ελλάδα παρά το γεγονός ότι το κοινό γνωρίζει πολύ καλά τους κινδύνους των πυροτεχνημάτων, συμβαίνουν ατυχήματα πυροτεχνημάτων στα οποία τα θύματα υποφέρουν από διάφορους τραυματισμούς. Εκτός από τα εγκαύματα, οι τραυματισμοί στα δάχτυλα ή / και τα χέρια είναι πιο συνηθισμένοι. Ωστόσο, συχνά εμφανίζονται επίσης τραυματισμοί στο μάτι, που μπορεί επίσης να προκαλέσουν τραύμα στο πρόσωπο. Το τραύμα εμφανίζεται κυρίως ως αποτέλεσμα των καταστροφικών επιδράσεων του κύματος πίεσης που απελευθερώνεται από την έκρηξη.
Σύμφωνα με έρευνα του Κέντρου Έρευνας και Πρόληψης Τραυματισμών (ΚΕΠΑ) λαμβάνοντας υπόψη αναφορές τραυματισμών από περιφερειακά κέντρα υγείας, περίπου 110 νέοι υπόκεινται σε τραυματισμούς πυροτεχνημάτων κάθε χρόνο, με το 69 τοις εκατό να συμβαίνει κατά τη διάρκεια των εορτασμών του Πάσχα. Επτά στους 10 νέους που τραυματίζονται από πυροτεχνήματα είναι μεταξύ 10 και 14 ετών, με το 93 τοις εκατό να υποφέρει από αυτοτραυματισμό. Έκρηξη πυροτεχνημάτων στα χέρια τους ανέρχεται στο 79 τοις εκατό των τραυματιών νέων.
Ψυχική Υγεία
Η τυχαία έκρηξη πυροτεχνημάτων μπορεί να προκαλέσει τρομακτική ανταπόκριση σε άτομα που έχουν διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD). Η κατάσταση ψυχικής υγείας αναπτύσσεται σε μερικούς ανθρώπους αφού παρατηρήσουν ένα συγκλονιστικό, τρομακτικό ή επικίνδυνο συμβάν,τα πυροτεχνήματα ενδέχεται να προκαλέσουν το PTSD τους.
Τα άτομα αυτά μπορεί να είναι παιδιά,πρόσφυγες και μετανάστες που έχουν ζήσει πόλεμο ή εχθροπραξίες με βία και χρήση όπλων και κροτίδων,θύματα της ένοπλης βίας ,άτομα που έχουν υπηρετήσει στο στρατό και .Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το PTSD δεν είναι σημάδι ψυχολογικής αδυναμίας. Το PTSD μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε έχει περάσει, ή έχει δει, έναν τρομακτικό θάνατο ή μια απειλητική για τη ζωή εμπειρία.
Τα συμπτώματα του PTSD μπορεί να περιλαμβάνουν:
Ανήθικη εργασία
Όπως φαίνεται, όταν αναφερόμαστε σε παρασκευή πυροτεχνημάτων, όπως και σε άλλα πράγματα, η χώρα-κλειδί είναι η Κίνα, η οποία, πέρα από το γεγονός ότι αποτελεί την πατρίδα των πυροτεχνημάτων, φαίνεται να εξάγει μέχρι και σήμερα τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών, με ποσοστό που φτάνει το 88,1% των παγκόσμιων εξαγωγών. Επίσης, με βάση την έρευνα της U.S.- China security review commission που εκδόθηκε τον Αύγουστο του 2017 τα πυροτεχνήματα είναι και ανάμεσα στα επικρατέστερα προϊόντα που εξάγονται από την Κίνα ενώ παρασκευάζονται από κρατούμενους και κρατούμενες που εξαναγκάζονται σε εργασία ανάμεσα στις φυλακές. Η υποχρεωτική αυτή εργασία για την παρασκευή των προϊόντων αυτών διαρκεί από 10 έως 15 ώρες την ημέρα και εξοντώνει τα άτομα που κρατούνται στις κινέζικες φυλακές. Τέλος, μία και μόνο αναζήτηση στο διαδίκτυο με θεματική "Κίνα και πυροτεχνήματα" μπορεί να διαφωτίσει το κάθε άτομο για το πόσα ατυχήματα οδηγούν σε τραυματισμό και θανάτωση των ατόμων που εργάζονται στη βιομηχανική αυτή παραγωγή.
Ενδεικτικά, σε διάστημα μόλις μίας εβδομάδας το 2003 προκλήθηκαν 4 εκρήξεις σε μονάδες παρασκευής πυροτεχνημάτων στην Κίνα που είχαν ως αποτέλεσμα τουλάχιστον 31 θανάτους. Οι μονάδες αυτές απασχολούν άτομα και από την παιδική τους ηλικία, υποχρεώνουν το λιγότερο σε 10ωρη εργασία για επτά ημέρες την εβδομάδα η οποία μάλιστα πληρώνεται με το κομμάτι. Η ασφάλιση συχνότατα δεν παρέχεται και τα άτομα καλούνται να καλύψουν μόνα τους την περίθαλψή τους σε τυχόν περίπτωση ατυχήματος. Ακόμα, και στη Γουατεμάλα απασχολούνται πολλά μικρά παιδιά από την ηλικία μόλις των 6 ετών στην επικίνδυνη εργασία για την παραγωγή πυροτεχνημάτων. Τα χημικά που εισπνέουν τα παιδιά είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα ενώ συχνά τα υλικά που χρησιμοποιούν είναι αμφιβόλου προέλευσης με αποτέλεσμα να αυξάνεται και ο κίνδυνος ατυχημάτων και εκρήξεων.
Η Ινδία είναι και αυτή μία χώρα στην οποία συναντάμε το συνδυασμό παιδικής απασχόλησης και παρασκευής πυροτεχνημάτων. Η ινδική πόλη Sikavasi είναι μία πόλη που είναι γνωστή για τρεις μεγάλους τομείς απασχόλησης: την τυπογραφία, την παρασκευή πυροτεχνημάτων και την παρασκευή σπίρτων. Οι βιομηχανίες αυτές, και ιδιαίτερα οι δύο τελευταίες χρησιμοποιούν σε μεγάλο βαθμό μικρά παιδιά ως εργάτες και εργάτριες. Η εργασία, και ακόμα περισσότερο η παιδική εργασία, είναι ιδιαίτερα φτηνή στην περιοχή, κυρίως εξαιτίας της απουσίας εναλλακτικών κλάδων απασχόλησης. Η παρασκευή πυροτεχνημάτων και σπίρτων γίνεται κυρίως από γυναίκες και παιδιά και σε αυτή βασίζεται η επιβίωση των περισσότερων οικογενειών της ευρύτερης περιοχής της πόλης Sikavasi, στην οποία και παράγεται το 90% των πυροτεχνημάτων και το 75% των σπίρτων της Ινδίας.
Ακόμα, όπως και στη Γουατεμάλα, μεγάλο είναι το ποσοστό της παράνομης παραγωγής πυροτεχνημάτων σε σπίτια, τα οποία φυσικά παρασκευάζονται και με πιο επικίνδυνα υλικά για τους ανθρώπους, τα ζώα και το περιβάλλον. Όπως και στη Γουατεμάλα, η εργασία στην παρασκευή πυροτεχνημάτων δεν έχει αργίες, είναι πολύωρη και πληρώνεται με το κομμάτι. Τις εποχές που η παρασκευή πυροτεχνημάτων σταματά, τα άτομα που εργάζονται σε αυτή δεν παίρνουν καθόλου μισθό και αναγκάζονται να αναζητήσουν άλλο τομέα απασχόλησης για την επιβίωσή τους. Χιλιάδες παιδιά απασχολούνται στην παρασκευή πυροτεχνημάτων με αποτέλεσμα, πέρα από την έκθεσή τους σε κίνδυνο, την αδυναμία τους να παρακολουθήσουν τα σχολικά μαθήματα και άρα τον δια βίου εξαναγκασμό τους σε κακοπληρωμένες και με άθλιες συνθήκες εργασίες.
Πέρα από το υψηλό ποσοστό ατυχημάτων, τα άτομα που εργάζονται στην παρασκευή πυροτεχνημάτων εμφανίζουν σε συντριπτικό ποσοστό (περίπου 90%) άσθμα. Παρόμοιες αναφορές συναντά κανείς και στην αναζήτηση των συνθηκών παραγωγής πυροτεχνημάτων και στη Σρι Λάνκα.
Εναλλακτικές λύσεις στη χρήση πυροτεχνημάτων
Υπάρχει μια αυξανόμενη αποδοχή εναλλακτικών λύσεων έναντι των πυροτεχνημάτων, όπως οι εκπομπές φωτός με λέιζερ. Μια αξιοσημείωτη περίπτωση είναι η πόλη Collechio (Ιταλία), μια από τις πρώτες που προγραμματίζουν σιωπηλά πυροτεχνήματα, με το μήνυμα ότι είναι δυνατό να απολαύσετε πυροτεχνήματα χωρίς να προκαλέσετε πανικό στους μη ανθρώπινους κατοίκους του δήμου.
Η τοπική κυβέρνηση του Collecchio της Ιταλίας ψήφισε νόμο το 2015 που απαιτεί από τους πολίτες να διατηρούν τις επιδείξεις των πυροτεχνημάτων τους σε «σιωπηλές» ή «αθόρυβες», προκειμένου να μειωθεί το άγχος που προκαλούν έντονοι θόρυβοι στα ζώα (περιλαμβάνονται και τα άγρια ζώα). Οι άνθρωποι επωφελούνται από τα σιωπηλά πυροτεχνήματα, καθώς τα μικρά παιδιά φοβούνται συχνά από το θόρυβο. Και ενώ τα «σιωπηλά» πυροτεχνήματα που αν και δεν είναι τεχνικά 100% χωρίς ήχο, είναι μια πολύ πιο ήσυχη εναλλακτική λύση έναντι των παραδοσιακών ποικιλιών. Ωστόσο, υπάρχει η πιθανότητα ότι αυτός ο τύπος παράστασης μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τα πουλιά.
Κατηγορίες Πυροτεχνημάτων
Τα πυροτεχνήματα κατατάσσονται σε 4 κατηγορίες. Στην κατηγορία F1 επιτρέπεται η πώληση σε άτομα άνω των 14 ετών. Στις κατηγορίες F2 και F3 επιτρέπεται η πώληση σε άτομα άνω των 18 ετών. Η κατηγορία F4 είναι τα επαγγελματικά πυροτεχνήματα και απαγορεύεται η πώληση σε άτομα που δεν είναι επαγγελματίες τεχνίτες καύσης πυροτεχνημάτων, με την ανάλογη αστυνομική άδεια.
Κατηγορία 1: πυροτεχνήματα που ενέχουν πολύ χαμηλό κίνδυνο και τα οποία προορίζονται για χρήση σε περιορισμένους χώρους, συμπεριλαμβανομένων των πυροτεχνημάτων που προορίζονται για χρήση εντός των κατοικιών.
Κατηγορία 2: πυροτεχνήματα που ενέχουν χαμηλό κίνδυνο και τα οποία προορίζονται για υπαίθρια χρήση σε περιορισμένους χώρους. Απαιτείται απόσταση από 5 έως 10 μέτρα από το σημείο έκρηξης.
Κατηγορία 3: πυροτεχνήματα που ενέχουν μέτριο κίνδυνο και τα οποία προορίζονται για εξωτερική χρήση σε ανοιχτούς χώρους. Απαιτείται απόσταση από 15 έως 20 μέτρα απόσταση από το σημείο έκρηξης.
Κατηγορία 4: πυροτεχνήματα που ενέχουν υψηλό κίνδυνο και τα οποία προορίζονται για χρήση αποκλειστικά από άτομα με εξειδικευμένες γνώσεις, κοινώς γνωστά ως «πυροτεχνήματα για επαγγελματική χρήση» Τα πυροτεχνήματα αυτής της κατηγορίας δεν πωλούνται ούτε διατίθεντἆι με οποιονδήποτε τρόπο, παρά μόνον σε άτομα με εξειδικευμένες σχετικές γνώσεις.
Απαιτείται ειδική άδεια σε περίπτωση χρήσης της κατηγορίας 4 με προϋποθέσεις, όπως πιστοποιητικό ιατρού ειδικότητας νευρολόγου-ψυχιάτρου ή παθολόγου, ότι η καύση των βεγγαλικών θα γίνει από εξειδικευμένο άτομο, το οποίο υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση, στην οποία αναφέρει τα εξής ότι διαθέτει τις απαιτούμενες τεχνικές γνώσεις και την ανάλογη πείρα, για την ασφαλή καύση των βεγγαλικών.
Κάθε χρόνο χιλιάδες πυροτεχνήματα αυτής της κατηγορίας εκτοξεύονται την Πρωτοχρονιά και το Πάσχα από πλατείες, ταράτσες,μπαλκόνια και άλλες τοποθεσίες αλλά και κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου σε εορτασμούς, γάμους,βαπτίσεις,στα ποδοσφαιρικά γήπεδα από πολίτες κατά βούληση,υποδεικνύοντας την μη εφαρμογή του νόμου και την απουσία ουσιαστικής αντιμετώπισης.
Η Ελληνική Αστυνομία αναφέρει ότι:
Ελληνική Νομοθεσία
Στις “Πέντε Ελευθερίες των Ζώων” οι οποίες περιλαμβάνονται πλέον ρητά στον νόμο 4830/2021 αναφέρεται και η ελευθερία από φόβο και αγωνία με την κατάλληλη συμπεριφορά και μεταχείριση, συνεπώς η ευζωία των ζώων συντροφιάς απειλείται όταν κάθε δήμος ή ιδιώτης αποφασίζει να κάνει χρήση πυροτεχνημάτων ενώ ο κηδεμόνας των ζώων αυτών δεν μπορεί πλέον να προστατευσει και να εξασφαλίσει την ευζωία του ζώου του καθως δεν έχει έλεγχο των εξωτερικών συνθηκών.
Απαγορεύεται απολύτως καθ΄άπασαν την επικράτειαν η κατοχή και χρησιμοποιήσις παρ΄ οιουδήποτε κροτίδων τυποποιημένων η αυτοσχεδίων. Η κατοχή και χρησιμοποίηση φωτοβολίδων γενικώς απαγορεύεται. Κατ` εξαίρεση επιτρέπεται μόνο για τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων, της πολιτικής αεροπορίας και των θαλασσίων πλωτών μέσων.Όπως τροποποιήθηκε με την Παρ.1 Άρθρο 8 ΝΟΜΟΣ 3944/2011 με ισχύ την 5/4/2011
Τροποποίηση διατάξεων του π.δ. 293/1977 «Περί των περιορισμών κατά την μεταφοράν φωτοβολίδων, βεγγαλικών και πυροτεχνικών παιδικών αθυρμάτων και λήψεως μέτρων ανατροπής κινδύνων εκ της καύσεως βεγγαλικών και πυροτεχνικών παιδικών αθυρμάτων (Α' 95)».
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
Άρθρο 1
Η παρ. 1 του άρθρου 1 του π.δ. 293/1977, αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Η καύση βεγγαλικών επιτρέπεται μόνον για λόγους ψυχαγωγίας του κοινού κατά τις επίσημες τελετές, πανηγύρεις και εορτές, εξαιρουμένων των εορτών του Αγίου Πάσχα, τις επινίκιες εκδηλώσεις για τη διάκριση εθνικών αθλητικών ομάδων σε ολυμπιακούς, παγκόσμιους, ευρωπαϊκούς και μεσογειακούς αγώνες ή πρωταθλήματα, καθώς και στα εγκαίνια ή την αποπεράτωση ή παράδοση έργων υποδομής μεγάλης εθνικής, ιστορικής, πολιτιστικής ή οικονομικής σημασίας, υπό την προϋπόθεση ότι η καύση θα γίνεται στα εκάστοτε σημεία που καθορίζει με έγγραφό της η κατά τόπον αρμόδια Αστυνομική Αρχή».
Αίτημα
Ζητούμε την ολική κατάργηση ρίψης πυροτεχνημάτων ,κροτίδων και άλλων εκρηκτικών υλικών, των οποίων οι αντιδράσεις μπορούν να προκαλέσουν σπινθήρες, φλόγες και αναθυμιάσεις, ήχους βόμβας, δυνατούς κρότους καθώς έχουν τεράστιες επιπτώσεις στα ζώα συντροφιάς, στην άγρια πανίδα, στο περιβάλλον και στη υγεία των ανθρώπων.
Συνεπώς απαιτούμε κατάργηση του ΠΡΟΕΔΡΙΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ 36/ΦΕΚ 74/Α/9.4.2012 και Εφαρμογή του ΝΟΜΟΥ 456/1976
1 British Small Animal Veterinary Association (2019) “Fireworks”, BSAVA [accessed on 18 June 2019].
2 American Society for the Prevention of Cruelty to Animals (2015) “Independence Day can be perilous for pets”, ASPCA, June 25 [accessed on 27 February 2019].
3 In one case, the noise caused by nearby works were a cause of stress for snow leopards kept in zoos. They withdrew to the most remote parts of their exhibition area, and spent more time sleeping than on the days when there was no noise. We can imagine the harm caused by much more thunderous sounds, such as those caused by fireworks. Sulser, E.; Steck, B. L. & Baur, B. (2008) “Effects of construction noise on behaviour of and exhibit use by snow leopards Uncia uncia at Basel zoo”, International Zoo Yearbook, 42, pp. 199-205.
4 Rodewald, A.; Gansloßer, U. & Kölpin, T. (2014) “Influence of fireworks on zoo animals: Studying different species at the zoopark erfurt during the classic nights”, International Zoo News, 61, pp. 264-271.
5 Greven, F. E.; Vonk, J. M.; Fischer, P.; Duijm, F.; Vink, N. M. & Brunekreef, B. (2019) “Air pollution during New Year’s fireworks and daily mortality in the Netherlands”, Scientific Reports, 9 [accessed on 11 June 2019].
6 Stanley, M. K.; Kelers, K.; Boller, E. & Boller, M. (2019) “Acute barium poisoning in a dog after ingestion of handheld fireworks (party sparklers)”, Journal of Veterinary Emergency and Critical Care, 29, pp. 201-207.
7 Blackwell, E. J.; Bradshaw, J. W. & Casey, R. A. (2013) “Fear responses to noises in domestic dogs: Prevalence, risk factors and co-occurrence with other fear related behaviour”, Applied Animal Behaviour Science, 145, pp. 15-25.
8 Franzini de Souza, C. C.; Martins Maccariello, C. E.; Martins Dias, D. P.; dos Santos Almeida, N. A.; Alves de Medeiros, M. (2017) “Autonomic, endocrine and behavioural responses to thunder in laboratory and companion dogs”, Physiology & Behavior, 169, pp. 208-215.
9 Storengen, L. M. & Lingaas, F. (2015) “Noise sensitivity in 17 dog breeds: Prevalence, breed risk and correlation with fear in other situations”, Applied Animal Behaviour Science, 171, pp. 152-160.
10 Hargrave, C. (2018) “Firework fears and phobias in companion animals – why do we let owners take the one in two chance?”, The Veterinary Nurse, 9, pp. 392-392.
11 Ibid.
12 British Horse Society (2018) “Fireworks”, Advice & Information, British Horse Society [accessed on 30 April 2019].
13 Gronqvist, G.; Rogers, C. & Gee, E. (2016) “The management of horses during fireworks in New Zealand”, Animals, 6 (3) [accessed on 2 January 2019].
14 Schiavini, A. (2015) Efectos de los espectáculos de fuegos artificiales en la avifauna de la Reserva Natural Urbana Bahía Cerrada, Ushuaia: Centro Austral de Investigaciones Científicas [accessed on 26 June 2019].
15 Conomy, J. T.; Dubovsky, J. A.; Collazo, J. A. & Fleming, W. J. (1998) “Do black ducks and wood ducks habituate to aircraft disturbance?”, Journal of Wildlife Management, 62, pp. 1135-1142.
16 Morley, E. L.; Jones, G. & Radford, A. N. (2014) “The importance of invertebrates when considering the impacts of anthropogenic noise”, Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 281 (1776) [accessed on 3 December 2020].
Studies have also been conducted on the effects of noise on marine invertebrates, due to their economic interest.
Hawkins, A. D.; Pembroke, A. E. & Popper, A. N. (2015) “Information gaps in understanding the effects of noise on fishes and invertebrates”, Reviews in Fish Biology and Fisheries, 25, 39-64;
Nedelec, S. L.; Radford, A. N.; Simpson, S. D.; Nedelec, B.; Lecchini, D. & Mills, S. C. (2014) “Anthropogenic noise playback impairs embryonic development and increases mortality in a marine invertebrate”, Scientific Reports, 4 [accessed on 1 December 2020].
Rindelaub, J. D., Davy, P. K., Talbot, N., Pattinson, W., & Miskelly, G. M. (2021). The contribution of commercial fireworks to both local and personal air quality in Auckland, New Zealand. Environmental science and pollution research international, 28(17), 21650–21660. https://doi.org/10.1007/s11356-020-11889-4
Συγκέντρωση υπογραφών με στόχο την απαγόρευση ρίψης πυροτεχνημάτων στη χώρα μας
ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΡΙΨΗΣ ΠΥΡΟΤΕΧΝΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ FIREWORKS BAN GREECE
*Η Κωνσταντίνου Λύρου είναι εκπαιδευτικός, ακτιβίστρια και μέλος του Δ.Σ. της Πανελλαδικής Φιλοζωικής και Περιβαλλοντικής Ομοσπονδίας. Η έρευνα και το κείμενο για την ανήθικη εργασία είναι της Έλλης Στούρνα.
Διαβάστε επίσης:
Προστατέψτε τα ζώα από κρότους και βεγγαλικά ή πυροτεχνήματα και την Πρωτοχρονιά
Πως να προφυλάξετε τα ζώα σας από κρότους, βεγγαλικά, βαρελότα κ.ά.
Βοηθήστε μας να συνεχίσουμε να σας ενημερώνουμε για όσα συμβαίνουν στα ζώα στην Ελλάδα ενισχύοντας το www.zoosos.gr
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.
Παλι βλακειες και χαζομαρες! Αντι να ευχηθειτε Καλο Πασχα και Χρονια Πολλα σε ολο τον κοσμο, γραφετε ενα τεραστιο κατεβατο, που ζητημα ΑΝ θα το διαβασει κανεις μεχρι τελους, για να πραγματα ουτοπικα και μονιμως εκτος τοπου και χρονου.
Οσο υπαρχει Πασχα ο κοσμος θα τρωει αρνακι, κατσικακι, κοκορετσι, κοντοσουβλι και οτι αλλο τραβαει η ψυχη του!
Οσο για τα πυροτεχνηματα, το ιδιο ακριβως, παντα και καθε χρονο θα γινεται χρηση τους, ειδικα στην επαρχια οχι απλα ΔΕΝ ασχολειται και κανεις, αλλα μεχρι και η Αστυνομια πολλες φορες συμμετεχει!
Αυτα και Χρονια Πολλα και παλι, με υγεια για ολους.