Τεράστια η αποτυχία του Δήμου Θεσσαλονίκης στη φροντίδα αδέσποτων γατιών και σκυλιών

Του Αριστοτέλη Καρκαμάνη*

Μετά από περίπου 2,5 χρόνια εθελοντικής δράσης στον Δήμο Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα στο Τμήμα του Δημοτικού Ζωολογικού Κήπου αλλά και με την Μαρία Αρβανιτίδου, που είναι εντεταλμένη δημοτική σύμβουλος για τα αδέσποτα στον Δήμο Θεσσαλονίκης, ένιωσα την ανάγκη να αναφέρω κάποια από τα γεγονότα τα οποία συμβαίνουν εδώ και είναι μόνο σε βάρος των αδέσποτων της πόλης.

Η επιστολή μου αυτή έχει σταλεί σε 60 παραλήπτες και έπειτα από οδηγία του Γραφείου Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη με κάλεσαν στο Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής μου για διευκρινήσεις.

Έτσι έκρινα σκόπιμο για την ενημέρωση των φιλόζωων να τη στείλω και στο www.zoosos.gr καθώς μέσω αυτής καταγγέλλω συμβάντα για τα οποία ευθύνεται ο Δήμος Θεσσαλονίκης και δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από κανέναν.

Για ό,τι σχετίζεται με τα προγράμματα στειρώσεων και περιθάλψεων υπάρχουν όλα καταγεγραμμένα και στο αρχείο του Δήμου Θεσσαλονίκης στον Ζωολογικό Κήπο αλλά και στο αρχείο που κρατάει ο Χαράλαμπος Βερβερίδης, κτηνίατρος (επιστημονικά υπεύθυνος για το έργο της διαχείρισης αδέσποτων στον Δήμο Θεσσαλονίκης). Για τα οικονομικά στοιχεία (επιδοτήσεις κ.ά.) αυτά βρίσκονται στα αρχεία της δημοτικής αρχής.

Για να αντιληφθεί οποιοσδήποτε την κατάσταση που επικρατεί (και παρακάτω περιγράφω) σχετικά με τη διαχείριση των αδέσποτων το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι μια περιήγηση στο διαδίκτυο και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (κυρίως στο facebook) τόσο της κας Αρβανιτίδου όσο και σε αυτά φιλοζωικών φορέων της πόλης.

Όμως πριν προχωρήσω θέλω να ξεκαθαρίσω ότι δεν αμφισβητώ για κανένα λόγο την αγάπη, τους σκοπούς αλλά και το όραμα της Μαρίας Αρβανιτίδου όσον αφορά τα αδέσποτα. Το πρόβλημα δεν είναι εκεί, το πρόβλημα είναι αλλού και θα το επισημαίνω αναλυτικά παρακάτω.

Δάσος Σέιχ Σου και ταΐστρες - ποτίστρες

Το πρόβλημα με τα σκυλιά στο δάσος του Σέιχ Σου είναι κάτι που το γνωρίζουν οι αρχές εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Ένας άνθρωπος που έχει δράση εκεί, συγκεκριμένα η Βούλα Τζάνου, δεν θα μπορούσε ποτέ μόνη της να καταφέρει και να ανταποκριθεί στις ανάγκες τόσων σκυλιών. Επί χρόνια εκεί κάτοικοι από κάθε περιοχή της πόλης της Θεσσαλονίκης, ανεύθυνοι άνθρωποι παρατάνε, εγκαταλείπουν οικόσιτα, ανεπιθύμητα ζώα και γι’ αυτό ο αριθμός των σκυλιών δεν μειώνεται ποτέ.

Όμως ο Δήμος Θεσσαλονίκης έχει μερίδιο μεγάλο ευθύνης για την κατάσταση το δάσος καθώς δεν έχει κάνει τίποτα, δεν στείλει ποτέ υπαλλήλους για κάποια περιπολία ώστε να εντοπιστούν αυτοί που παρατάνε τα ζώα, ούτε έχει δώσει κάποια βοήθεια στην κα Τζάνου.

Με το που άρχισε η κρίση του COVID-19 παρέδωσα εγώ προσωπικά στον αντιδήμαρχο Σωκράτη Δημητριάδη αντίγραφο με την χαρτογράφηση των αδέσποτων ζώων της πόλης της Θεσσαλονίκης, η οποία έγινε με τη βοήθεια και άλλων εθελοντών.

Σε αυτήν την επιστολή – με τα σημεία που ζουν τα ζώα – ανάφερα ότι το πιο σοβαρό από όλα θέμα είναι να φροντίσουν τα ζώα στο δάσος του Σέιχ Σου γιατί ένας τόσος μεγάλος αριθμός ζώων αν μείνει μέρες χωρίς φροντίδα, χωρίς πρόσβαση σε νερό και τροφή, αλλά και χωρίς ιατρική φροντίδα, θα περάσει σε κατάσταση επιβίωσης – όπως κάθε ζωντανός οργανισμός όταν νιώθει ότι η ζωή του κινδυνεύει – και είναι βέβαιο πως τα ζώα και θα αγριέψουν, αλλά και θα κατέβουν προς την πόλη για να βρουν τροφή και νερό.

Τα τόνισα αυτά εγώ προσωπικά στον αντιδήμαρχο κ. Δημητριάδη, του τα είπε και η κα Αρβανιτίδου, όμως τελικά δεν εισακουστήκαμε.

Συγκεκριμένα του είπα ότι θα πρέπει να παρέχει στα σκυλιά εύκολη πρόσβαση σε τροφή και νερό, δηλαδή ταΐστρες και ποτίστρες, και έτσι να κόψει τη φυσική πορεία που θα ακολουθήσουν τα ζώα προς την πόλη.

Η πρόταση μας ουσιαστικά απορρίφθηκε έτσι και μετά από 24 ώρες είχαμε την επίθεση στον περιπατητή με αποτέλεσμα τον θάνατο του 48 ώρες αργότερα στο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο».

Ο Σωκράτης Δημητριάδης όχι μόνο δεν έδωσε καμία σημασία σε αυτό, αλλά σε χαρτογραφημένη περιοχή, όπως είναι η παράλια, αν και του έχουμε αναφέρει ότι ο αριθμός των αδέσποτων γατιών ξεπερνάει τα 500 ζώα και των σκυλιών μετά βίας είναι 15, αποφάσισε να βάλει 10 ταΐστρες με τροφή μόνο για σκύλους και καθόλου για τις γάτες. Ο αντιδήμαρχος δυστυχώς δεν έβαλε καμία ταΐστρα σε κανένα από το σημείο που του είχαμε υποδείξει ότι υπάρχουν αδέσποτες γάτες.

Σχέση Πενταμελούς Επιτροπής (δύο φιλοζωικά σωματεία) με την εντεταλμένη σύμβουλο αλλά και τον κ. Δημητριάδη

Εδώ επικρατεί το θέατρο του παράλογου. Καταρχήν, η διαδικασία για να μπουν τα συγκεκριμένα φιλοζωικά σωματεία για μια ακόμα φορά στην αρμόδια Πενταμελή Επιτροπή δεν ήταν ξεκάθαρη και γι’ αυτό έχει ήδη κατατεθεί ένσταση από τον Ηρακλή Δημητριάδη, που έχει και αυτός φιλοζωικό σωματείο το οποίο δραστηριοποιείται σε περιοχές στα όρια του Δήμου Θεσσαλονίκης, φυσικά χωρίς να αλλάξει τίποτα ως τώρα.

Μέχρι και σήμερα που μιλάμε, δεν έχει γίνει καμία συνάντηση της Πενταμελούς Επιτροπής για να αποφασίσουν τι θα κάνουν με τα αδέσποτα τις πόλης, και όχι μόνο δεν έχει γίνει καμία συνάντηση, αλλά ούτε καν στο τηλέφωνο μιλάει ο ένας αρμόδιος στον άλλο.

Φυσικά αν κάνεις μια βόλτα στα κοινωνικά δίκτυα βλέπεις δύο προέδρους φιλοζωικών συλλόγων και μια δημοτική σύμβουλο να έχουν μόνιμα κόντρα και να ανταλλάσσουν κατηγορίες καθιστώντας τη λειτουργία του οργάνου στο οποίο μετέχουν αναποτελεσματική.

Ουσιαστικά ο Δήμος Θεσσαλονίκης δεν έχει να παρουσιάσει κανένα έργο, καμία αλλαγή και καμία πρωτοβουλία την οποία να πήρε για τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων, πέρα από την απόφαση να ακυρώσει την συνεργασία με την Μ.Κ.Ο. «Dogs’ Voice».

Ακόμα και τα 15.000 ευρώ που δόθηκαν στον Δήμο Θεσσαλονίκης από το ποσό του 1.410,000 ευρώ (έκτακτη επιχορήγηση) του Υπουργείου Εσωτερικών για ζωοτροφές και φάρμακα για τ’ αδέσποτα - λόγω των μέτρων περιορισμού των μετακινήσεων κατά του κορονοϊού - μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία χρήση αυτού του ποσού από τη δημοτική αρχή.

Διαδικασία στειρώσεων αδέσποτων μέσω προγράμματος του δήμου

Εδώ επικρατεί πέντε φορές το θέατρο του παράλογου. Καταρχήν έχει αναφερθεί στον Δήμο Θεσσαλονίκης από εμένα τουλάχιστον 10 φορές, και είμαι σίγουρος και από άλλους, ότι επιλέγουν λάθος χρονική στιγμή για την έναρξη του προγράμματος στειρώσεων αδέσποτων. Κανένας όμως δεν μας έχει εισακουστεί.

Κάθε χρόνο το πρόγραμμα είναι ενεργό σε περίοδο που δεν υπάρχει ούτε ζευγάρωμα ζώων, αλλά ούτε γέννες αν και θα έπρεπε να είναι ανοικτό όταν τα ζώα ζευγαρώνουν, ώστε να αποτραπούν οι γεννήσεις επιπλέον αδέσποτων κουταβιών και γατιών.

Ο Δήμος Θεσσαλονίκης δεν έχει καμία δυνατότητα να κάνει διάσωση, περισυλλογή αλλά ούτε καν επανένταξη γάτας. Ο ένας άνθρωπος που έχει ο δήμος για την περισυλλογή ζώων δεν έχει καμία δράση και εμπειρία στην αδέσποτη γάτα και κάθε φορά που κάποιος θα καλέσει για θέμα με γάτα, η δημοτική αρχή ή θα αρνηθεί να βοηθήσει ή θα έχει κάποιον εθελοντή, όπως είχε εμένα τόσο καιρό, που θα τον παίρνει τηλέφωνο να το κάνει εκείνος, μην μπορώντας να ανταποκριθεί στις αρμοδιότητες του.

Έχει γίνει πάρα πολλές φορές αναφορά στον Σωκράτη Δημητριάδη αλλά και στο Τμήμα Αδέσποτων ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η γάτα μέσα στην πόλη της Θεσσαλονίκης, γιατί πολύ απλά τα φιλοζωικά σωματεία, χωρίς τη στήριξη από τη δημοτική αρχή, έχουν ήδη υπό την ευθύνη τους τουλάχιστον το 85% των αδέσποτων σκυλιών μέσα στον αστικό ιστό.

Ακόμα και τώρα που μιλάμε, περίοδος που οι γάτες γεννούν, έχει γεμίσει για μια ακόμα φορά η πόλη με αδέσποτα ζώα τα οποία γεννάνε τα μικρά τους όπου βρουν «ασφαλές» μέρος.

Καθημερινά και πάλι εθελοντές, φυσικά μόνoι τους, βγάζουν μέσα από οχήματα, από μαγαζιά, αγωγούς και αλλού, γατάκια. Οι δημότες που καλούν σε βοήθεια στον Δήμο Θεσσαλονίκης παραπέμπονται σε εθελοντές οι οποίοι δεν αντέχουν να επωμιστούν και άλλα ζώα, και τελικά είναι πάλι εκείνοι που καλούνται να «βγάλουν το φίδι από την τρύπα».

Έχει γίνει πρόταση στον Δήμο Θεσσαλονίκης να πάρουν άνθρωπο για να αναλάβει το θέμα με τις γάτες, όταν μάλιστα έγινε η προκήρυξη για πρόσληψη τριών ατόμων για την περισυλλογή αδέσποτων. Δυστυχώς τα κριτήρια τα οποία τέθηκαν ήταν τέτοια που οδήγησαν μόνο στην πρόσληψη ενός ατόμου και μόνο για σκυλιά.

Έχει γίνει πρόταση να αγοράσει ο Δήμος Θεσσαλονίκης παγίδες που θα δανείσει σε φιλόζωους ώστε να κάνουν την διαδικασία «Trap – Neuter – Return» (Παγίδευση – Στείρωση – Επανένταξη) και ο δήμος να κάνει την μεταφορά για στείρωση αλλά φυσικά ούτε αυτό έχει συμβεί.

Άρα για να μπορέσεις να στειρώσεις γάτες της γειτονιάς σου με πρόγραμμα στον Δήμο Θεσσαλονίκης, στην Κτηνιατρική Κλινική του Α.Π.Θ., που είναι στην άλλη μεριά της πόλης, θα πρέπει σαν εθελοντής να αγοράσεις με δικά σου χρήματα παγίδες, να έχεις όλα τα υλικά όπως π.χ. η τροφή ώστε να δελεαστεί και να μπει στην παγίδα το ζώο, κλουβιά μεταφοράς, υποσέντονα, να έχεις όχημα να τα πας και να τα φέρεις, αλλά φυσικά και να κάνεις τη φιλοξενία μία - δύο μέρες μετά τη στείρωση.

Κατά τα άλλα λέμε ότι είναι πρόγραμμα δήμου, ενώ η δημοτική αρχή δεν σου δίνει ούτε τροφή για να τα ταΐσεις τα ζώα. Έτσι θα πρέπει να πληρώνεις και την τροφή, όπως και κάθε κτηνιατρικό θέμα από την τσέπη σου.

Θυμίζω ότι το Α.Π.Θ. κλείνει κάθε φορά έναν μήνα το καλοκαίρι και τουλάχιστον 20 ημέρες στις γιορτές, και ο Δήμος Θεσσαλονίκης δεν έχει μεριμνήσει ώστε να έχει συνεργασία με κάποιον άλλο ιδιώτη κτηνίατρο αυτό το χρονικό διάστημα. Η απάντηση που παίρνεις πάντα είναι όταν καλείς για περιστατικό με γάτα ή σκύλο αυτές τις περιόδους είναι από πλευράς της δημοτικής αρχής: «δεν γίνεται γιατί είναι κλειστή η Κτηνιατρική Κλινική του Α.Π.Θ.».

Φυσικά ο Δήμος Θεσσαλονίκης δεν έχει ούτε χώρο προσωρινής φιλοξενίας για ζώα σε ανάγκη ούτε καν συνεργασία με κάποιο ξενοδοχείο ζώων.

Σίτιση αδέσποτων ζώων

Η μόνιμη δικαιολογία εδώ είναι ότι δεν προβλέπεται σίτιση ζώων αν και στον νόμο 4039/2012 στο άρθρο 9 παρ. 10 αναφέρεται ότι «οι Δήμοι οι οποίοι μάλιστα δύνανται να δημιουργήσουν και σημεία παροχής τροφής και νερού για τα ζώα αυτά».

Ακόμα και την περίοδο περιορισμού των μετακινήσεων και παρά το γεγονός ότι και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, και το αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών μίλησαν για την ανάγκη φροντίδας και σίτισης των αδέσποτων από του δήμους καθώς τους δόθηκε και έκτακτη επιχορήγηση για ζωοτροφές ο Δήμος Θεσσαλονίκης δεν έπραξε ό,τι όφειλε να κάνει.

Με δικές μου επαφές μέσα σε 48 ώρες έφτασε ένας τόνος τροφή για γάτα και σκύλο από δωρεές στον Δήμο Θεσσαλονίκης.

Γι’ αυτή την προσφορά είχα θέμα εκεί γιατί δεν πέρασε λέει από τη σωστή διαδικασία, την οποία φυσικά αν την κάνεις όπως την ορίζει για κάθε δωρεά θα ήθελε και ένα - δύο μήνες να τελειώσει, άρα δεν θα είχε καμία σημασία.

Αυτή η τροφή πήγε όλη στα αδέσποτα ζώα, όποιος έχει παραλάβει τροφή έχει υπογράψει υπεύθυνη δήλωση και φυσικά ανά πάσα στιγμή αν μου ζητηθεί μπορούν να την έχουν.

Ο Δήμος Θεσσαλονίκης ακόμα και σήμερα που μιλάμε δεν έχει προσφέρει τίποτα όσον αφορά τη σίτιση των αδέσποτων ζώων που έχει υπό την ευθύνη του.

Θα μπορούσα να γράφω για ώρες περιστατικά, καθώς όλες αυτές τις μέρες εγώ και άλλοι εθελοντές σε διαφορετικά σημεία της πόλης καλούνται να μαζέψουν πεταμένα αδέσποτα γατάκια (από κάδους, χωράφια, ακάλυπτους κ.ά.) τα οποία συνήθως είναι ανεπιθύμητα και πετιούνται από τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης οπουδήποτε ώστε να βρουν φρικτό θάνατο.

Το μεγαλύτερο ζήτημα από όλα είναι κατά τη γνώμη μου ότι κανένας στον Δήμο Θεσσαλονίκης αλλά και σε άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες, δεν γνωρίζει από πράξεις παρά μόνο από θεωρίες.

Κανείς τους δεν έχει βγει ποτέ στον δρόμο να μαζέψει ένα ζώο που πονάει και υποφέρει, δεν γνωρίζει πόσες ώρες χρειάζεται κάποιος για να καταφέρει να πιάσει π.χ. μια γάτα που προστατεύει τα μικρά της και κινδυνεύει, δεν ξέρουν πως να στήσουν μια παγίδα ώστε να πιαστεί ένα ζώο που χρήζει νοσηλείας, στείρωσης.

Και καταλήγω τονίζοντας ότι αν δεν βρεθούν στις ανάλογες θέσεις ευθύνης άνθρωποι που ξέρουν την αδέσποτη ζωή και νοιάζονται, συμπάσχουν με τα αδέσποτα τα οποία υποφέρουν, τίποτα δεν θα αλλάξει προς το καλύτερο στην πόλη μας.

*Ο Αριστοτέλης Καρκαμάνης είναι ενεργός φιλόζωος που δραστηριοποιείται εθελοντικά στη φροντίδα αδέσποτων Θεσσαλονίκη.

Διαβάστε επίσης:

Ταΐστρες για τ’ αδέσποτα και οργάνωση της σίτιση τους ετοιμάζει ο Δήμος Θεσσαλονίκης