Τα υπέρ και τα κατά του νομοσχεδίου για τα ζώα συντροφιάς που τέθηκε σε διαβούλευση

Της Ελένης Ηλιοπούλου

Σε θετική κατεύθυνση για την προστασία των ζώων (συντροφιάς) και όχι μόνο κινείται το σχέδιο νόμου που τέθηκε σε διαβούλευση χθες το βράδυ από το Υπουργείο Εσωτερικών (που ανέλαβε και την αρμοδιότητα), εντούτοις αφήνει ανοιχτά αρκετά «παραθυράκια» ώστε η ασυδοσία εις βάρος κυρίως των σκυλιών και γατιών να συνεχιστεί. Οι περισσότερες εξαιρέσεις ορίζονται στο κρίσιμο ζήτημα για τον περιορισμό εγκλημάτων και του πληθυσμού των αδέσποτων, που είναι αυτό της υποχρεωτικής στείρωσης των οικόσιτων/δεσποζόμενων σκυλιών και γατιών.

Για να διαβάσετε το νομοσχέδιο και να συμμετάσχετε στη διαβούλευση που θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 20 Μαΐου 2021, 22:00 μπείτε εδώ: http://www.opengov.gr/ypes/?p=7919

Μεταξύ των πολλών θετικών στοιχείων είναι το γεγονός ότι ουσιαστικά αν και περιφραστικά χαρακτηρίζεται παράνομο - άρα και κακοποίηση - το παστούρωμα, το δέσιμο των άκρων των ζώων (ειδικά για τα ιπποειδή στις Κυκλάδες είναι μάστιγα αυτή η πρακτική), το μόνιμο (και όχι το περιστασιακό δέσιμο) των σκυλιών, η μοναξιά στην οποία καταδικάζουν τα σκυλιά τους πολλοί ιδιοκτήτες.

Στις παραγράφους που ακολουθούν θα δείτε μια αναλυτική προσέγγιση των περισσότερων άρθρων και ποιες αλλαγές μικρές ή μεγάλες προτείνουμε να γίνουν. Φυσικά το θέμα το ύψους της χρηματοδότησης των δήμων - ώστε όλες αυτές οι διατάξεις να ισχύσουν και να μη μείνουν μόνο ως γράμμα του νόμου όταν αυτός ψηφιστεί από τη Βουλή - είναι ιδιαιτέρα σημαντικό και αναμένουμε να το πληροφορηθούμε. Και είναι σημαντικό ότι αναφέρονται και ποινές για τους δήμους που δεν θα συμμορφωθούν για την ορθή διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς.

Όσοι εδώ και μήνες αντιδρούσαν γι' αυτό το πολυαναμενόμενο σχέδιο νόμου είχαν τους λόγους τους καθώς μάλλον στερεί από κάποιους σοβαρά και αφορολόγητα κέρδη (παράνομοι εκτροφείς, κυνηγοί, κτηνοτρόφοι κ.ά.). Οι κτηνίατροι, που επίσης αντιδρούσαν, όπως διαβάζουμε είναι ακόμα υπεύθυνοι (και σωστά) για την περίθαλψη των ζώων, οι εθελοντές ακόμα μπορούν να στειρώνουν αδέσποτα - καθώς ψευδώς είχε δημοσιευτεί ότι αυτό θα απαγορεύεται - καθώς ο ρόλος τους και αναγνωρίζεται και αναβαθμίζεται.

Υποχρεωτική στείρωση δεσποζόμενων σκυλιών – γατιών με πάρα πολλές εξαιρέσεις…

Ένα από τα ζητήματα που προκάλεσαν πολλές αντιδράσεις τους τελευταίους μήνες ήταν το να νομοθετηθεί η υποχρεωτική στείρωση οικόσιτων γατιών – σκυλιών με στόχο τη μείωση των εγκαταλείψεων άρα και του αριθμού των αδέσποτων. Στο σχέδιο νόμου διαβάζουμε στο άρθρο 5 «Υποχρεώσεις ιδιοκτήτη δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς» ότι «1. Ο ιδιοκτήτης δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς υποχρεούται:

(α) Με την επιφύλαξη της παρ. 2 του άρθρου 6, να στειρώσει το δεσποζόμενο ζώο συντροφιάς του, εφόσον είναι σκύλος ή γάτα, εντός έξι (6) μηνών από την απόκτησή του εφόσον το ζώο είναι άνω του ενός (1) έτους. Σε περίπτωση απόκτησης ζώου κάτω του ενός (1) έτους, η στείρωση λαμβάνει χώρα μέσα στους έξι (6) πρώτους μήνες από τη συμπλήρωση του πρώτου (1ου) έτους. H προθεσμία των προηγούμενων εδαφίων μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με τη φυλή του ζώου και άλλα ειδικά χαρακτηριστικά του, μετά από εμπεριστατωμένη γνωμάτευση κτηνιάτρου. Κατ’ εξαίρεση, η στείρωση δεν είναι υποχρεωτική για υπερήλικα και ασθενή ζώα μετά από εμπεριστατωμένη γνωμάτευση κτηνιάτρου.

Σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης ζώου δεν στειρώσει το ζώο συντροφιάς του, επιβάλλεται το πρόστιμο του άρθρου 22 και χορηγείται στον ιδιοκτήτη τρίμηνη προθεσμία για να προβεί στη στείρωση. Σε περίπτωση που και αυτή η προθεσμία παρέλθει άπρακτη, επιβάλλεται εκ νέου το πρόστιμο.

Η υποχρέωση του ιδιοκτήτη για στείρωση του δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς άρχεται από την 1η.9.2023. Τα πρόστιμα του άρθρου 22 για την παράβαση της ως άνω υποχρέωσης επιβάλλονται από την 1η.9.2024.».

Πέραν τον χρονικών ορίων που έχουν δοθεί καθώς ο νόμος θα εφαρμοστεί από τον Σεπτέμβριο του 2023 και τα πρόστιμα για μη συμμόρφωση θα εφαρμοστούν στον Σεπτέμβριο του 2024 βλέπουμε ότι το παραθυράκι με τις εξαιρέσεις ουσιαστικά οδηγεί στη σημερινή ασυδοσία.

Στο άρθρο 39 «Εξουσιοδοτικές διατάξεις» διαβάζουμε ποιοι εξαιρούνται από την υποχρεωτική στείρωση και δεν είναι τελικά μόνο οι ιδιοκτήτες σοβαρά άρρωστων ή υπερήλικων ζώων, καθώς ο αρμόδιος υπουργός μπορεί να ορίζει ό,τι θέλει με απόφαση του εξαιρώντας τα ζώα εργασίας (δηλαδή του ποιμενικούς σκύλους βασική πηγή παραγωγής αδέσποτων, ρατσάτα κ.ά., αυτόχθονες φυλές) ενώ εξαιρεί ακόμα και τους ερασιτέχνες εκτροφείς, επειδή όπως αναφέρει δεν το κάνουν για το κέρδος!

Συγκεκριμένα τονίζονται τα εξής: «3. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, ύστερα από γνώμη της Επιτροπής του άρθρου 33, δύνανται να μετατεθούν οι ημερομηνίες εκκίνησης της υποχρέωσης στείρωσης και της έναρξης επιβολής του οικείου προστίμου που προβλέπονται στο άρθρο 5, να καθορίζονται εξαιρέσεις από τα παραπάνω ανάλογα με τον δήμο κατοικίας του ιδιοκτήτη ή τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ζώου, όπως ενδεικτικά για σκύλους εργασίας ή ζώα που διαθέτουν γενεαλογικό χάρτη (Pedigree) ή ανήκουν σε αναγνωρισμένες αυτόχθονες ελληνικές φυλές) καθώς και να τίθενται όροι και περιορισμοί για την ενδεχόμενη αναπαραγωγή των θηλυκών σκύλων και γατών. Με την ίδια απόφαση μπορούν να καθορίζονται εξαιρέσεις από την υποχρέωση στείρωσης για ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς που αποδεδειγμένα εκτρέφουν σκύλους ή γάτες χωρίς να αποβλέπουν στο κέρδος, καθώς και ο τρόπος πιστοποίησης των εν λόγω ιδιοκτητών.».

Καταργείται το δέσιμο των σκυλιών μόνιμα και το να ζουν σε συνθήκες απομόνωσης

Ο νομοθέτης ορίζει και σωστά ότι ο ιδιοκτήτης του ζώου πρέπει να το φροντίζει και να μην το έχει παρατημένο, δεμένο κάπου ολομόναχο κάτι το οποίο βλέπουμε δυστυχώς συχνά παντού. Για το θέμα της μοναξιάς και του δεσίματος στο άρθρο 5 «Υποχρεώσεις ιδιοκτήτη δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς» επισημαίνονται τα εξής: «1.(θ) Να μεριμνά ώστε να καλύπτονται οι ελάχιστες ανάγκες του ζώου και το ζώο να έχει επαρκή επαφή με τον ίδιο ή άλλο άνθρωπο, ώστε να μην ζει σε κατάσταση μοναξιάς και να διατηρείται η ψυχική του υγεία, καθώς και για την εκπαίδευσή του, όταν απαιτείται.

Εκτός από τις υποχρεώσεις των παρ. 1 και 2, ο ιδιοκτήτης σκύλου επιπλέον:

(δ) Οφείλει να φροντίζει να μη μένει μόνιμα δεμένος ο σκύλος του εντός της ιδιοκτησίας του, ακόμα και αν η αλυσίδα ή το σκοινί είναι μακρύ. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εφόσον η ιδιοκτησία δεν έχει περίφραξη, επιτρέπεται η χρήση υπόγειου ηλεκτρονικού φράχτη.».

Τρόπος μεταφοράς κυνηγόσκυλων

Για τον τρόπο μεταφοράς των κυνηγόσκυλων η πρόβλεψη του νομοθέτη είναι εξαιρετικά γενικόλογη και στο άρθρο 5 «Υποχρεώσεις ιδιοκτήτη δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς» τονίζονται τα εξής: «7. Τα μέσα μεταφοράς του κυνηγετικού σκύλου πρέπει να είναι κατάλληλα, με επαρκή χώρο, φωτισμό και αερισμό και να ικανοποιούν τις φυσιολογικές ανάγκες του ζώου.».

Στο άρθρο 39 (Εξουσιοδοτικές διατάξεις) διαβάζουμε πως «18. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών ορίζονται οι προδιαγραφές που οφείλουν να πληρούν οι κατασκευές μεταφοράς ζώων εργασίας, όπως τρέιλερ ή κλουβιά επί ή εντός του αμαξώματος οχημάτων.».

Για τους εκτροφείς και τις εξαιρέσεις…

Ο νομοθέτης ξεκαθαρίζει ποιοι είναι παράνομοι και ποιοι νόμιμοι αλλά όπως προαναφέραμε στο άρθρο για την υποχρεωτικότητα της στείρωσης ουσιαστικά οι λεγόμενοι εκτροφείς της πίσω αυλής, μάλλον θα συνεχίσουν ανενόχλητοι, αφού με απόφαση υπουργού και της αρμόδιας εξαμελούς επιτροπής μπορεί και να εξαιρεθούν.

Στο άρθρο 6 «Εκτροφή, αναπαραγωγή και εμπορία ζώων συντροφιάς» επισημαίνονται τα εξής: «3. Κάθε άλλη περίπτωση εκτροφής, αναπαραγωγής, πώλησης ή δωρεάν διάθεσης ζώου από ιδιώτη ιδιοκτήτη, πλην των εγκεκριμένων και αδειοδοτημένων σύμφωνα με το παρόν, θεωρείται παράνομη εκτροφή και εμπορία και υπόκειται στις ποινικές και διοικητικές κυρώσεις των άρθρων 21 και 22.».

Παράνομες οι αγγελίες ζευγαρώματος, πώλησης ζώων κ.ά.

Ο νομοθέτης ορίζει ότι είναι παράνομες οι αγγελίες ζευγαρώματος που συχνά βλέπουμε σε ηλεκτρονικές ιστοσελίδες, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και σε εισόδους κτηνιατρείων. Αγγελίες πώλησης επιτρέπεται να δημοσιεύουν μόνο οι εγκεκριμένοι επαγγελματίες εκτροφείς, ενώ ορίζονται κανόνες και για τη δημοσίευση αγγελιών υιοθεσίας.

Στο άρθρο 6 «Εκτροφή, αναπαραγωγή και εμπορία ζώων συντροφιάς» διαβάζουμε τα εξής:

9.Απαγορεύονται οι διαδικτυακές, έντυπες ή άλλες αγγελίες «για ζευγάρωμα» ζώων συντροφιάς.

10.Αγγελίες για πώληση ζώων συντροφιάς σε έντυπα, φυλλάδια, τοιχοκολλήσεις, ιστοσελίδες ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπονται μόνο από τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 1, με υποχρεωτική αναφορά του αριθμού σήμανσης και του αριθμού έγκρισης του εγκεκριμένου εκτροφέα. Ειδικώς για σκύλους και γάτες επιτρέπεται η δημοσίευση αγγελίας για υιοθεσία εφόσον συνοδεύεται από τον υπερσύνδεσμο της υιοθεσίας που έχει αναρτηθεί στην Πανελλήνια Πλατφόρμα Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς.

11.Ειδικά για σκύλους και γάτες, στις αγγελίες για πώληση ή υιοθεσία, αναρτώνται υποχρεωτικά οι ελάχιστες πληροφορίες που αφορούν το ζώο και περιλαμβάνουν πρόσφατη φωτογραφία του ζώου, τον αριθμό ταυτοποίησης (microchip), τη βάση δεδομένων στην οποία το ζώο έχει καταγραφεί, την ημερομηνία γέννησης και τη χώρα προέλευσης (τόπος γέννησης), το φύλο, τη φυλή, την τιμή του ζώου, εφόσον πωλείται, και τα δικαιώματα του αγοραστή, πληροφορίες σχετικά με τους εμβολιασμούς και τις αποπαρασιτώσεις που έχουν πραγματοποιηθεί και εάν το ζώο είναι στειρωμένο ή όχι. Επιπλέον, στις αγγελίες σκύλων και γατών πρέπει να περιλαμβάνονται ελάχιστες πληροφορίες που αφορούν στους πωλητές ή τους διαφημίζοντες όπως τα στοιχεία επικοινωνίας του πωλητή ή του διαφημίζοντα (όνομα και επώνυμο, αριθμός τηλεφώνου), λογαριασμός ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τόπος όπου βρίσκεται το ζώο, το καθεστώς του πωλητή ή του διαφημίζοντα, δηλαδή εάν πρόκειται για εκτροφέα, φιλοζωικό σωματείο ή φιλοζωική οργάνωση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, φυσικό πρόσωπο που διαθέτει αδειοδοτημένο καταφύγιο, καθώς και ο αριθμός έγκρισης του εκτροφέα, του πωλητή, του φιλοζωικού σωματείου ή της φιλοζωικής οργάνωσης μη κερδοσκοπικού σκοπού ή του φυσικού προσώπου που διαθέτει αδειοδοτημένο καταφύγιο.

12.Για την προώθηση της υπεύθυνης ιδιοκτησίας σε κάθε διαφήμιση ή αγγελία τίθεται η εξής προειδοποίηση: «Ένα ζώο δεν είναι παιχνίδι. Πρέπει να γνωρίζετε ότι η αγορά ή η υιοθεσία ενός ζώου είναι μια απόφαση που αλλάζει τη ζωή σας. Ως ιδιοκτήτης ζώου είστε νομικά υποχρεωμένος να διασφαλίσετε την κάλυψη όλων των αναγκών για την ευζωία του. Σε αντίθετη περίπτωση διαπράττετε αδίκημα που τιμωρείται από τον νόμο».

Γιατί παραλείφθηκε ο όρος «προσωρινή διαμονή» για τα ζώα στα δημοτικά κυνοκομεία;

Σε όλο το σχέδιο νόμου μόνο στους ορισμούς του άρθρου 2 διαπιστώνουμε ότι υπάρχει η αναφορά στην προσωρινή διαμονή αδέσποτων ζώων συντροφιάς στα καταφύγια (δημόσια και ιδιωτικά) και θέλουν να πιστεύουμε ότι δεν παραλείφθηκε σκόπιμα καθώς με την ισχύουσα νομοθεσία ο μόνιμος εγκλεισμός – επιθυμία πολλών εκπροσώπων δήμων – απαγορεύεται.

Στο άρθρο 2 τονίζονται τα εξής για προσωρινή παραμονή: «19. «Καταφύγιο αδέσποτων ζώων»: η αδειοδοτημένη εγκατάσταση που προορίζεται για την προσωρινή διαμονή αδέσποτων ζώων συντροφιάς που έχουν ανάγκη φιλοξενίας ή περίθαλψης, θεραπευτικής αγωγής και ειδικής φροντίδας σύμφωνα με γνωμάτευση κτηνιάτρου. Η διαμονή των ζώων σε καταφύγιο διασφαλίζει τη διαβίωσή τους σε ασφαλές περιβάλλον, το οποίο λειτουργεί με βάση τους κανόνες ευζωίας των ζώων, μέχρι την υιοθεσία τους ή την ενδεχόμενη επανένταξή τους στο οικείο περιβάλλον.».

Χωρίς υποχρέωση δημιουργίας ούτε δημοτικού κτηνιατρείου οι δήμοι με λιγότερους από 3.000 κατοίκων

Σε πολλούς, κυρίως νησιωτικούς, δήμους η απουσία κτηνιατρικής περίθαλψης για τα ζώα συντροφιάς είναι τεράστιο πρόβλημα και δυστυχώς το παρόν νομοσχέδιο (παρ. 3 στο άρθρο 7 «Αρμοδιότητες και υποχρεώσεις των δήμων») ορίζει ότι οι μικροί δήμοι με λιγότερους από 3.000 κατοίκους δεν υποχρεώνονται να δημιουργήσουν καταφύγιο ή δημοτικό κτηνιατρείο, κάτι εξαιρετικά προβληματικό, καθώς ζώα αδέσποτα, που χρήζουν περίθαλψης, στείρωσης υπάρχουν παντού.

Οι δήμοι υποχρεώνονται να βάλουν ταΐστρες – ποτίστρες

Σε αυτό το νομοσχέδιο οι δήμοι υποχρεώνονται να τοποθετήσουν ταΐστρες και ποτίστρες και για τ’ αδέσποτα και φεύγει ο όρος «δύναται» που ίσχυε ως τώρα καθώς αντικαθίσταται από το «οφείλουν».

Έτσι στο άρθρο 7 «Αρμοδιότητες και υποχρεώσεις των δήμων» διαβάζουμε τα εξής: «(δ) Την ευθύνη για τη φροντίδα των επανεντασσόμενων αδέσποτων ζώων έχουν οι δήμοι, οι οποίοι οφείλουν να δημιουργήσουν σημεία παροχής τροφής και νερού για τα ζώα αυτά, καθώς και τα συνεργαζόμενα με τους δήμους φιλοζωικά σωματεία και φιλοζωικές οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Η παροχή τροφής, νερού και ιατροφαρμακευτικής φροντίδας σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς από φιλόζωους πολίτες επιτρέπεται, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι κανόνες καθαριότητας και υγιεινής για όλους, καθώς και οι κανόνες ευζωίας των ζώων.».

Παράλληλα ορίζεται ότι έχουν δικαίωμα εθελοντές κτηνίατροι και από το εξωτερικό να στειρώνουν δωρεάν αδέσποτα ζώα στην Ελλάδα και αυτό διευκολύνει το έργο των εθελοντών και βάζει φρένο στην ασυδοσία του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου που για χρόνια έκανε ό,τι μπορούσε για να αποτρέψει σωτήριες στειρώσεις, φυσικά τερματίζει και την ασυδοσία των κτηνιατρικών υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που με ψευδείς καταγγελίες σταματούσε το έργο των ξένων εθελοντών κτηνιάτρων.

Όχι επιπλέον δημοτικά τέλη σε όσους έχουν κατοικίδιο

Στο άρθρο 7 «Αρμοδιότητες και υποχρεώσεις των δήμων» παρ.13 διαβάζουμε ότι «Οι δήμοι δεν μπορούν να επιβάλουν ειδικά δημοτικά τέλη σχετικά με την ιδιοκτησία ζώων συντροφιάς.» και έτσι ακόμα ένας μύθος καταρρίπτεται.

Παραμένει προβληματική η μεταφορά μεγαλόσωμων σκυλιών στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς

Το Υπουργείο Υποδομών Μεταφορών παρά τα αιτήματα των φιλοζωικών φορέων εδώ και χρόνια είχε αδιαφορήσει επιδεικτικά για τα προβλήματα που προκαλούνται κατά τη μεταφορά ζώων συντροφιάς σε Μ.Μ.Μ. εντούτοις ούτε αυτό το σχέδιο νόμου δίνει λύση καθώς αναφέρεται μόνο στα μικρόσωμα σκυλιά και γατιά, σε αυτά δηλαδή που χωρούν σε κλουβί μεταφοράς, για όλα τα άλλα δεν υπάρχει μέριμνα.

Τα μεγαλόσωμα, δηλαδή τα σκυλιά, και πάλι δεν θα μπορούν να μετακινηθούν με τρένα, λεωφορεία, τρένα, τραμ, μετρό, Κ.Τ.Ε.Λ., Η.Σ.Α.Π. καθώς δεν ορίζεται ούτε το να ταξιδεύουν π.χ. φορώντας φίμωτρο.

Στο άρθρο 10 «Μετακίνηση και μεταφορά ζώων συντροφιάς – Εμπόριο σκύλων και γατών» παρ. 4 διαβάζουμε τα εξής: «Επιτρέπεται η μεταφορά μικρών ζώων συντροφιάς σε όλα τα οδικά, σιδηροδρομικά και σταθερής τροχιάς μέσα μαζικής μεταφοράς, καθώς και στα ταξί και στα επιβατηγά πλοία, εφόσον τα ζώα είναι τοποθετημένα σε ασφαλές κλουβί μεταφοράς και συνοδεύονται από τον ιδιοκτήτη ή τον κάτοχο τους. Οι σκύλοι βοήθειας, εφόσον φέρουν λουρί χειρισμού, μπορούν να μεταφέρονται στα μέσα μεταφοράς, χωρίς κλουβί μεταφοράς και χωρίς φίμωτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους.

5.Τα επιβατηγά πλοία υποχρεωτικά διαθέτουν καθαρά κλουβιά, που προστατεύονται από αντίξοες καιρικές συνθήκες, για τη μεταφορά μεγάλων ζώων συντροφιάς.». Στο συγκεκριμένο άρθρο αναφέρεται ξεκάθαρα ότι απαγορεύεται – δυστυχώς μόνο για τα σκυλιά και τα γατιά – να μπαίνουν στους χώρους αποσκευών. Δυστυχώς για τα άγρια, τραυματισμένα ζώα που στέλνονται στα κέντρα περίθαλψης συνήθως με Κ.Τ.Ε.Λ. η πρακτική αυτή θα συνεχίζεται αφού ο νομοθέτης τονίζει τα εξής στην παρ. 7.: «Απαγορεύεται η μεταφορά ζώων συντροφιάς στον χώρο αποσκευών σε λεωφορεία των ΚΤΕΛ, τουριστικών και άλλων λεωφορείων».

Όχι ζώα σε μπαλκόνια διαμερισμάτων, ναι σε ταράτσες!

Ο νομοθέτης απαγορεύει και σωστά τη διατήρηση ζώων συντροφιάς σε μπαλκόνια και ανοιχτούς χώρους διαμερισμάτων εντούτοις επιτρέπει αυτά να ζουν με ομόφωνη γνώμη της γενικής συνέλευσης της πολυκατοικίας σε ταράτσες και αυτή είναι μια προβληματική διάταξη που περιλαμβάνεται στο άρθρο 12 «Διατήρηση ζώων συντροφιάς σε κατοικίες». Δυστυχώς οι ταράτσες κτιρίων γίνονται στην Ελλάδα χώροι εγκατάλειψης ανεπιθύμητων σκυλιών και τα γνωστά... ταρατσόσκυλα διαβιούν εκεί σε άθλιες συνθήκες, εκτεθειμένα στον καιρό (ψύχος ή καύσωνα), παραμένουν διαρκώς μόνα και συχνά γαυγίζουν από απελπισία!

Παρ' όλα αυτά στην παρ. 2. διαβάζουμε τα εξής: «Στις πολυκατοικίες, που αποτελούνται από τουλάχιστον δύο (2) διαμερίσματα, επιτρέπεται η διατήρηση δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς εφόσον:

(α) Διαμένουν στο ίδιο διαμέρισμα με τον ιδιοκτήτη τους ή τον ανάδοχό τους ή διαμένουν, δυνάμει ομόφωνης απόφασης της γενικής συνέλευσης των ιδιοκτητών, σε κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας, ενδεικτικά στην πυλωτή ή στην ταράτσα, στον ακάλυπτο χώρο και στον κήπο, και εφόσον τηρούνται οι κανόνες ευζωίας, οι υγειονομικές διατάξεις και οι αστυνομικές διατάξεις περί κοινής ησυχίας.

(β) Δεν παραμένουν μόνιμα στις βεράντες ή στους ανοιχτούς χώρους του διαμερίσματος.

(γ) Η παραμονή στα διαμερίσματα πολυκατοικιών τελεί υπό την επιφύλαξη της τήρησης των κανόνων ευζωίας, των υγειονομικών διατάξεων και των αστυνομικών διατάξεων περί κοινής ησυχίας.».

Προβληματική η αλλαγή κανονισμού πολυκατοικίας ώστε να διωχθεί π.χ. ένοικος με πάνω από δύο ζώα

Ο νομοθέτης στο άρθρο 12 «Διατήρηση ζώων συντροφιάς σε κατοικίες» ορίζει ότι στις πολυκατοικίες που απαγορεύονται από τον κανονισμό τα ζώα οι ένοικοι και οι ιδιοκτήτες να μπορούν να έχουν έως δύο (σκυλιά ή γατιά), όμως τώρα δίνει τη δυνατότητα σε πολυκατοικίες - που δεν υπήρχε αυτός ο κανονισμός και περιορισμός - να διώξουν κάποιον που μένει εκεί (ακόμα και αν είναι ιδιοκτήτης;) και έχει παραπάνω από δύο ζώα, καθώς αυτό δεν ήταν παράτυπο.

Έτσι δίνει τη δυνατότητα η ισχύς του ορίου να εφαρμοστεί έξι μήνες μετά την αλλαγή του κανονισμού, ξεσπιτώνοντας ανθρώπους που δεν είχαν κάνει κάτι παράνομο!

Συγκεκριμένα διαβάζουμε τα εξής: «3. Δεν δύναται να απαγορευθεί η διατήρηση ζώων συντροφιάς με τον κανονισμό της πολυκατοικίας, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ. 2. Με τον κανονισμό μπορεί να περιορίζεται ο μέγιστος αριθμός των ζώων που επιτρέπονται, μέχρι τα δύο (2) ζώα ανά διαμέρισμα. Αλλαγές στον κανονισμό της πολυκατοικίας όσον αφορά τον μέγιστο αριθμό επιτρεπόμενων ζώων ανά διαμέρισμα ισχύουν αφού παρέλθουν έξι (6) μήνες από την ψήφισή τους.

4.Στις μονοκατοικίες επιτρέπεται η διατήρηση ζώων συντροφιάς που έχουν σημανθεί και καταχωρηθεί νομίμως και διατηρούν επικαιροποιημένα στοιχεία στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς, με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι κανόνες καλής μεταχείρισης και ευζωίας των ζώων, καθώς και οι ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις και οι αστυνομικές διατάξεις περί κοινής ησυχίας.

5.Οι αριθμητικοί περιορισμοί της παρ. 2 ισχύουν μόνο για σκύλους και γάτες. Ως προς τα λοιπά ζώα συντροφιάς πρέπει να τηρούνται οι κανόνες ευζωίας, οι ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις και οι αστυνομικές διατάξεις περί κοινής ησυχίας.».

Απαγορεύεται και το δέσιμο σκυλιών και το παστούρωμα, το δέσιμο άκρων ιπποειδών, κατσικιών, προβάτων, αγελάδων κ.ά.

Το παστούρωμα, που συναντάμε πολύ συχνά στις Κυκλάδες, το μαρτύριο ζώων κάθε είδους με δεμένα τα άκρα για να μην μπορούν να απομακρυνθούν αφού βόσκουν χωρίς επιτήρηση (με δεμένα πόδια και κεφάλι) καταργείται και καθίσταται παράνομο αφού εντάσσεται στην κακοποίηση των ζώων μέσω του άρθρου 16 και επίσης έτσι απαγορεύεται και περιφραστικά η μόνιμη ή διαρκής καθήλωση των σκυλιών που μένουν δεμένα σε όλη τους τη ζωή.

Ο νομοθέτης χαρακτηρίζει απαγορευτικό τον «μη ιατρογενή περιορισμό της φυσιολογικής κίνησης» και αφορά το άρθρο αυτό όλα τα είδη των ζώων όχι μόνο τα σκυλιά και τα γατιά καθώς ως ζώο ορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 1 του νομοσχεδίου «κάθε έμβιος οργανισμός, που συναισθάνεται και κινείται σε ξηρά, αέρα και θάλασσα ή οποιοδήποτε άλλο υδατικό οικοσύστημα ή υγροβιότοπο».

Απαγορεύονται όπως διαβάζουμε στο άρθρο 16 «Κακοποίηση των ζώων»: «(α) η κακοποίηση, η κακή και η βάναυση μεταχείριση οποιουδήποτε είδους ζώου, όπως ιδίως ο δραστικός και ο μη ιατρογενής περιορισμός της φυσιολογικής κίνησης, οι μη επιτρεπτές μέθοδοι εκπαίδευσης, η εργασία που δεν προβλέπεται για το είδος του ζώου, η μη σύννομη αναπαραγωγή, ο εκούσιος τραυματισμός με απλή σωματική βλάβη και».

Δυστυχώς ο νομοθέτης δεν ορίζει ξεκάθαρα ποιες είναι οι μη επιτρεπτές μέθοδοι εκπαίδευσης με αποτέλεσμα η ασυδοσία εκπαιδευτών σκύλων (με κολάρα που προκαλούν ηλεκτροσόκ, και με βία δηλαδή με στρες, πόνο και αγωνία να υποτάσσουν τα ζώα) και έτσι να συνεχίζεται και μαζί με αυτή ο βασανισμός κυρίως των σκυλιών.

Σε περίπτωση τροχαίου με θύμα ζώο

Ο υπαίτιος του τροχαίου οφείλει να καλεί τον αρμόδιο δήμο ή την Αστυνομία για την περίθαλψη του ζώου που χτύπησε και το διοικητικό πρόστιμο για εγκατάλειψη ζώου μετά από τροχαίο ατύχημα από τα 300 ευρώ γίνεται 500 ευρώ σύμφωνα με τις διοικητικές κυρώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 22 (παράβαση 43).

Μη οριστική αφαίρεση αν κάποιος πληρώνει το κόστος περίθαλψη του ζώου που βασάνισε

Σε καθεστώς ιδιότυπης ομηρίας παραμένει το ζώο που π.χ. βασανίστηκε από τον ιδιοκτήτη του αλλά αυτός αφού πληρώνει το κόστος περίθαλψης του ο εισαγγελέας δεν το αφαιρεί οριστικά από την κατοχή του. Η πολυετής αναμονή για να τελεσιδικήσει μια δίκη για κακούργημα οδηγεί σε μεγάλο μαρτύριο το ζώο που τελικά δεν υιοθετείται, αλλά παραμένει σε φιλοξενία και σε περιβάλλον μη κατάλληλο για καιρό.

Όλα αυτά δυστυχώς παραμένουν αφού το άρθρο 20 «Συμπληρωματικές διατάξεις προστασίας των ζώων» διαβάζουμε τα εξής: «1. Με γνώμονα το συμφέρον του ζώου, ο αρμόδιος εισαγγελέας αφαιρεί προσωρινά ή οριστικά το ζώο συντροφιάς ή ζώο άλλης κατηγορίας από την κατοχή του παραβάτη των περ. δ’, ε΄ και ζ’ της παρ. 1 του άρθρου 5 και του άρθρου 16 και το ζώο παραδίδεται στο καταφύγιο αδέσποτων ζώων του αρμόδιου δήμου ή σε φιλοζωικό σωματείο ή σε φιλοζωική οργάνωση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Ο εισαγγελέας μπορεί να απαγορεύσει την απόκτηση άλλου ζώου από τον παραβάτη.

Με γνώμονα το συμφέρον του ζώου, ο εισαγγελέας μπορεί να αφαιρεί προσωρινά και όχι οριστικά το ζώο συντροφιάς από την κατοχή του παραβάτη, μόνον στην περίπτωση κατά την οποία ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος για κάποιο από τα παραπάνω αδικήματα δηλώνει ότι αναλαμβάνει το κόστος που συνδέεται με την αποκατάσταση της υγείας του ζώου, την κτηνιατρική φροντίδα και τη διαβίωσή του, όπως προκύπτει από παραστατικά, τα οποία του αποστέλλονται με κάθε πρόσφορο τρόπο από τον εκάστοτε φορέα φιλοξενίας του ζώου. Η καταβολή για την κάλυψη του κόστους της παρούσας πραγματοποιείται σε μηνιαία βάση. Αν ο ύποπτος ή ο κατηγορούμενος ή τρίτος που ενεργεί για λογαριασμό τους δεν καταβάλλει τα απαιτούμενα ποσά για την κάλυψη του κόστους αποκατάστασης της υγείας του ζώου, κτηνιατρικής φροντίδας και διαβίωσης, η προσωρινή αφαίρεση μετατρέπεται σε οριστική με εντολή του αρμόδιου Εισαγγελέα.».

Μεγάλα διοικητικά πρόστιμα

Στον πίνακα με τα διοικητικά πρόστιμα - που αποτελούν έσοδο των δήμων - αναφέρονται στο άρθρο 22 βλέπουμε ότι το πρόστιμο για να αναληθή καταχώρηση κτηνιάτρου περί στείρωσης ζώου συντροφιά στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς είναι 10.000 ευρώ.

Για παράλειψη στείρωσης οικόσιτου σκύλου ή γάτα είναι 1.000 ευρώ. Για παράβαση των όρων κοινής ησυχίας είναι 500 ευρώ. Για παράνομες αγγελίες πώλησης, ζευγαρώματος είναι 1.000 ευρώ. Για δέσιμο ζώου (παστούρωμα, δέσιμο σκυλιών) και περιορισμό φυσιολογικής κίνησης είναι από 5.000 έως 15.000 ευρώ.  Για δολοφονία και βασανισμό το διοικητικό πρόστιμο φτάνει από 30.000 ευρώ έως τις 50.000 ευρώ.

Επισκεπτήριο στα δημοτικά καταφύγια που κατασκευάζονται κοντά στους οικισμούς

Για τα δημοτικά καταφύγια ορίζεται και επισκεπτήριο για το κοινό και μια από τις μέρες πρέπει να είναι Σαββατοκύριακο. Μάλιστα οι δήμοι υποχρεώνονται να τα κατασκευάσουν μέχρι πέντε χιλιόμετρα από το τελευταίο άκρο του οικισμού ώστε να είναι εύκολη η πρόσβαση. Συγκεκριμένα διαβάζουμε τα εξής: «3. Από τη δημοσίευση του παρόντος, επιτρέπεται η εγκατάσταση και η λειτουργία καταφυγίων αδέσποτων ζώων συντροφιάς σε δασικές εκτάσεις και δημόσιες χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις των περ. α’ και β’ της παρ. 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 (Α’ 289), εφόσον απέχουν έως πέντε (5) χιλιόμετρα από το άκρο οικισμού και υπάρχει ευχερής οδική πρόσβαση.».

Για τα πάρκα σκύλων και τα ζώα θεραπείας

Οι δήμοι δεν υποχρεώνονται να κατασκευάσουν πάρκα σκύλων σύμφωνα με το άρθρο 24 αφού ο νομοθέτης μένει στο «δύναται». Τα ζώα θεραπείας σύμφωνα με το άρθρο 25 μπαίνουν με νόμο σε νοσοκομεία και ιδρύματα.

Οι σκύλοι παραμένουν εκτός των οργανωμένων παραλιών

Κανόνες στα απαράδεκτα παράπονα για παρουσία σκυλιών στις ακτές και μέσα στη θάλασσα βάζει ο νομοθέτης αφού επιτρέπει σε αυτά να μένουν και στις ακτές να μπαίνουν και στο νερό. Εντούτοις αφήνει απ’ έξω τις οργανωμένες παραλίες – παρά το γεγονός ότι ο χαρακτήρας τους ακόμα και αν νοικιάζονται ή παραχωρούνται δεν αναιρείται. Εκεί βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια του υπεύθυνου της εκμετάλλευσης.

Στο Άρθρο 27 «Πρόσβαση σε παραλίες» αναφέρονται τα εξής:

«1.Επιτρέπεται η πρόσβαση σκύλων σε μη οργανωμένες παραλίες, πάντοτε με χρήση λουριού, εντός και εκτός θάλασσας.
2.Στις οργανωμένες παραλίες, η πρόσβαση σκύλων, πάντοτε με χρήση λουριού, εντός και εκτός θάλασσας, επιτρέπεται μόνο εφόσον υπάρχει σχετική ευδιάκριτη ένδειξη, που έχει αναρτηθεί από τον νόμιμο υπεύθυνο εκμετάλλευσης της παραλίας.».

Όσοι κακοποιούν ζώα και έχουν καταδικαστεί απαγορεύεται να έχουν ζώα

Δημιουργείται άρθρο 28 για το «Μητρώο Παραβατών» ορίζεται ότι έκεί καταγράφονται ότι έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα για κακοποίηση, βασανισμό, δολοφονία ζώου κ.ά. και δεν μπορούν να υιοθετήσουν ζώο ούτε να εργαστούν εθελοντικά ή μη σε θέση από την οποία μπορούν να έχει σχέση με ζώα.

Συγκεκριμένα διαβάζουμε τα εξής: «Στο Μητρώο παραβατών της παρ. 24 του άρθρου 2 καταγράφονται όσοι έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα για παράβαση των διατάξεων για τις οποίες επιβάλλονται ποινικές κυρώσεις σύμφωνα με τις παρ. 2, 3 και 5 του άρθρου 21. Οι εγγεγραμμένοι στο εν λόγω Μητρώο δεν γίνονται αποδεκτοί στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς ως ιδιοκτήτες ή ανάδοχοι ζώων συντροφιάς ή υπεύθυνοι νομικού προσώπου, ούτε επιτρέπεται να έχουν εθελοντική ή μη θέση από την οποία μπορούν να επηρεάσουν την ευζωία ενός ζώου, συμπεριλαμβανομένης της εργασίας σε καταφύγιο, τσίρκο, ζωολογικό κήπο ή κτηνοτροφική μονάδα, για περίοδο τουλάχιστον δέκα (10) ετών από την τελεσίδικη ποινική καταδίκη, εκτός αν η επιβληθείσα ποινή έχει μεγαλύτερη διάρκεια. Σε περίπτωση αμετάκλητης αθωωτικής απόφασης, η εγγραφή διαγράφεται.».

Το παράδοξο σε αυτήν την περίπτωση είναι ότι τα τσίρκο με ζώα στην Ελλάδα απαγορεύονται από το 2012 συνεπώς ποιος ο λόγος της αναφοράς σε αυτά και ότι η απαγόρευση της εθελοντικής εργασίας σε χώρο με ζώα στερεί από τα δικαστήρια το δικαίωμα να ορίσουν ποινή στην οποία ο καταδικαστείς θα εργάζεται εθελοντικά π.χ. σε κυνοκομείο, μπας και καταλάβει το λάθος του.

Στα θετικά τα κίνητρα από δήμους προς δημότες για στειρώσεις και ηλεκτρονική σήμανση οικόσιτων σκυλιών και γατιών

Στο άρθρο 29 για «Κίνητρα για τη σήμανση, τη στείρωση και την υιοθεσία σκύλων και γατών» αναφέρονται τα εξής: «Οι δήμοι δύνανται, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, να παρέχουν κίνητρα, προκειμένου να ενθαρρύνουν τη σήμανση και καταχώριση στο ΕΜΖΣ των σκύλων και των γατών, τη στείρωσή τους, καθώς και την υιοθεσία αδέσποτων ζώων, είτε α) μέσω διατακτικών («voucher») στους δημότες ή/και κατοίκους τους ή άλλων αντίστοιχων κινήτρων είτε β) με μείωση των δημοτικών τελών ανά έτος κατά ανώτατο ποσοστό έως δέκα τοις εκατό (10%) για τους ιδιοκτήτες στειρωμένων, σημασμένων και καταχωρημένων στο ΕΜΖΣ ζώων.».

Γενικότητες για την επαγγελματική επάρκεια των εκπαιδευτών σκύλων…

Η κακοποίηση ζώων από «επαγγελματίες» εκπαιδευτές στη χώρα μας είναι γεγονός καθώς καθένας είναι ό,τι δηλώσει. Δυστυχώς ο νομοθέτης αφήνει τελείως ανοιχτό το θέμα της επάρκειας και ορίζει στο άρθρο 39 με τις «Εξουσιοδοτικές διατάξεις» τα εξής: «17. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Παιδείας και Θρησκευμάτων δύναται να καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου 31.» ώστε η  επαγγελματική επάρκεια να πιστοποιείται από το Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού.

Δεν δημιουργείται πλατφόρμα καταγγελιών ή πενταψήφιος αριθμός από την ΕΛ.ΑΣ.

Παρά τις δεσμεύσεις ο νομοθέτης αφήνει απλώς ανοιχτό το ενδεχόμενο (άρθρο 36) να δημιουργηθεί πλατφόρμα και τηλεφωνικός πενταψήφιος αριθμός υπό την εποπτεία της Ελληνικής Αστυνομίας, ειδικά για καταγγελίες σχετικά με τον νόμο αυτό και την κακοποίηση ζώων.

Τι επισημαίνει ο πρωθυπουργός

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης με αφορμή το σχέδιο νόμου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επισημαίνει τα εξής:

«Η προστασία των ζώων είναι θέμα πολιτισμού και μας αφορά όλους. Είναι καιρός η Ελλάδα να κάνει γενναία βήματα μπροστά στην προστασία των μικρών μας φίλων: μέριμνα για τα αδέσποτα ζώα, ενίσχυση της υιοθεσίας, προστασία από κακοποίηση, διασφάλιση της ευζωίας τους. Αυτοί είναι μερικοί μόνο από τους πολλούς στόχους του νέου Ν/Σ για τα ζώα συντροφιάς.».

Διαβάστε επίσης:

Τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο του Υπ. Εσωτερικών για την ευζωία των ζώων συντροφιάς

Κυριάκος Μητσοτάκης: Σωστή η υποχρεωτική στείρωση και των οικόσιτων ζώων συντροφιάς (βίντεο)

Τι παρουσιάστηκε σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο για το νέο νομοσχέδιο για τα ζώα συντροφιάς

Π.Φ.Π.Ο.: Μύθοι και αλήθειες για όσους εναντιώνονται στο αναμενόμενο νομοσχέδιο για τα ζώα συντροφιάς (βίντεο)

Τηλεδιάσκεψη της Π.Φ.Π.Ο. με τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. για το αναμενόμενο νομοσχέδιο για τα ζώα συντροφιάς